Komunikat prasowy
Gdzie się podziały wszystkie gwiazdy?
Ciemne obłoki przesłaniają setki gwiazd tła
7 stycznia 2015
Na tym intrygującym zdjęciu z ESO wydaje się, iż brakuje części gwiazd. Ale czarna pustka w pięknym polu gwiazd nie jest w rzeczywistości pusta, a obszarem przestrzeni kosmicznej gęsto wypełnionym gazem i pyłem. Ten ciemny obłok nosi nazwę LDN 483 — Lynds Dark Nebula 483. Obłoki tego typu są miejscami narodzin przyszłych gwiazd. Instrument Wide Field Imager zamontowany na 2,2-metrowym teleskopie MPG/ESO w Obserwatorium La Silla w Chile wykonał niniejsze zdjęcie LDN 483 i jego otoczenia na niebie.
LDN 483 [1] znajduje się około 700 lat świetlnych od nas i widać go konstelacji Węża. Obłok zawiera wystarczająco dużo materii pyłowej, aby całkowicie zablokować światło widzialne od gwiazd tła. Szczególnie gęste obłoki molekularne, takie jak LDN 483, należą do kategorii ciemnych mgławic ze względu na swoje przesłaniające światło właściwości. Bezgwiezdna natura LDN 483 i podobnych obiektów sugerowałaby, że są miejscami, w których gwiazdy nie mogą się narodzić i rozwijać. Ale fakty są wprost przeciwne: ciemne mgławice to najbardziej płodne środowiska dla powstawania gwiazd.
Astronomowie badający procesy powstawania gwiazd w LDN 483 odkryli jedne z najmłodszych obserwowalnych gwiazd w fazie narodzin, ukrytych we wnętrzu LDN 483. Te „ciężarne” gwiazdy można porównać do stadium przebywania w macicy, jeszcze przed kompletnym narodzeniem młodej gwiazdy.
W pierwszym etapie gwiezdnego rozwoju przyszła gwiazda jest kulą gazu koncentrującego się pod wpływem grawitacji z otaczającego obłoku molekularnego. Protogwiazda jest całkiem chłodna – ma około minus 250 stopni Celsjusza – i świeci jedynie w zakresie długich fal submilimetrowych [2]. Jednak temperatura i ciśnienie we jądrze nowo powstałego obiektu rosną.
Najwcześniejszy etap rozwoju gwiazdy trwa zaledwie tysiące lat, zaskakująco krótko w porównaniu z innymi astronomicznymi procesami, gdzie typowe życie gwiazd trwa miliony, a nawet miliardy lat. W kolejnych etapach w ciągu kilku milionów lat protogwiazda stanie się cieplejsza i gęstsza. Jej emisja będzie coraz bardziej energetyczna, zmieniając się z chłodnego, światła dalekiej podczerwieni do światła widzialnego. Początkowo słabo świecąca protogwiazda stanie się w pełni jasną gwiazdą.
Gdy coraz więcej gwiazd będzie powstawać z atramentowych wnętrz LDN 483, ciemna mgławica rozproszy się i straci swoją nieprzezroczystość. Brakujące gwiazdy tła, które są obecnie ukryte przed naszym wzrokiem, znowu staną się widoczne – ale tylko na miliony lat, bowiem potem zostaną przyćmione blaskiem nowo narodzonych gwiazd [3].
Uwagi
[1] Katalog ciemnych mgławic Lyndsa (Lynds Dark Nebula catalogue) to dzieło, które opracował amerykański astronom Beverly Turner Lynds, publikując je w 1962 roku. Ciemne mgławice zostały wyszukane na podstawie wizualnego przeglądania płyt fotograficznych przeglądu nieba Palomar Sky Survey.
[2] Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), zarządzana częściowo przez ESO, obserwuje w zakresie submilimetrowym I milimetrowym, który jest idealny do badań tego typu bardzo młodych gwiazd w obłokach molekularnych.
[3] Tego rodzaju młodą gromadę otwartą gwiazd można zobaczyć tutaj, a bardziej dojrzałą na tym zdjęciu.
Więcej informacji
ESO jest wiodącą międzyrządową organizacją astronomiczną w Europie i najbardziej produktywnym obserwatorium astronomicznym na świecie. Wspiera je 16 krajów: Austria, Belgia, Brazylia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Polska, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania oraz Włochy. ESO prowadzi ambitne programy dotyczące projektowania, konstrukcji i użytkowania silnych naziemnych instrumentów obserwacyjnych, pozwalając astronomom na dokonywanie znaczących odkryć naukowych. ESO odgrywa wiodącą rolę w promowaniu i organizowaniu współpracy w badaniach astronomicznych. ESO zarządza trzema unikalnymi, światowej klasy obserwatoriami w Chile: La Silla, Paranal i Chajnantor. W Paranal ESO posiada teleskop VLT (Very Large Telescope - Bardzo Duży Teleskop), najbardziej zaawansowane na świecie astronomiczne obserwatorium w świetle widzialnym oraz dwa teleskopy do przeglądów. VISTA pracuje w podczerwieni i jest największym na świecie instrumentem do przeglądów nieba, natomiast VLT Survey Telescope to największy teleskop dedykowany przeglądom nieba wyłącznie w zakresie widzialnym. ESO jest europejskim partnerem dla rewolucyjnego teleskopu ALMA, największego istniejącego projektu astronomicznego. ESO planuje obecnie 39-metrowy teleskop E-ELT (European Extremely Large optical/near-infrared Telescope - Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski), który stanie się “największym okiem świata na niebo”.
Linki
- Zdjęcia 2,2-metrowego teleskopu MPG/ESO
- Inne zdjęcia wykonane za pomocą2,2-metrowego teleskopu MPG/ESO
- Zdjęcia La Silla
Kontakt
Richard Hook
ESO education and Public Outreach Department
Garching bei München, Germany
Tel.: +49 89 3200 6655
E-mail: rhook@eso.org
Krzysztof Czart (Kontakt dla mediów Polska)
Sieć Popularyzacji Nauki ESO
oraz Urania - Postępy Astronomii
Toruń, Polska
Tel.: +48 513 733 282
E-mail: eson-poland@eso.org
O komunikacie
| Komunikat nr: | eso1501pl |
| Nazwa: | LDN 483 |
| Typ: | Milky Way : Nebula : Appearance : Dark |
| Facility: | MPG/ESO 2.2-metre telescope |
| Instrumenty: | WFI |
Zdjęcia
Filmy
Our use of Cookies
We use cookies that are essential for accessing our websites and using our services. We also use cookies to analyse, measure and improve our websites’ performance, to enable content sharing via social media and to display media content hosted on third-party platforms.
ESO Cookies Policy
The European Organisation for Astronomical Research in the Southern Hemisphere (ESO) is the pre-eminent intergovernmental science and technology organisation in astronomy. It carries out an ambitious programme focused on the design, construction and operation of powerful ground-based observing facilities for astronomy.
This Cookies Policy is intended to provide clarity by outlining the cookies used on the ESO public websites, their functions, the options you have for controlling them, and the ways you can contact us for additional details.
What are cookies?
Cookies are small pieces of data stored on your device by websites you visit. They serve various purposes, such as remembering login credentials and preferences and enhance your browsing experience.
Categories of cookies we use
Essential cookies (always active): These cookies are strictly necessary for the proper functioning of our website. Without these cookies, the website cannot operate correctly, and certain services, such as logging in or accessing secure areas, may not be available; because they are essential for the website’s operation, they cannot be disabled.
Functional Cookies: These cookies enhance your browsing experience by enabling additional features and personalization, such as remembering your preferences and settings. While not strictly necessary for the website to function, they improve usability and convenience; these cookies are only placed if you provide your consent.
Analytics cookies: These cookies collect information about how visitors interact with our website, such as which pages are visited most often and how users navigate the site. This data helps us improve website performance, optimize content, and enhance the user experience; these cookies are only placed if you provide your consent. We use the following analytics cookies.
Matomo Cookies:
This website uses Matomo (formerly Piwik), an open source software which enables the statistical analysis of website visits. Matomo uses cookies (text files) which are saved on your computer and which allow us to analyze how you use our website. The website user information generated by the cookies will only be saved on the servers of our IT Department. We use this information to analyze www.eso.org visits and to prepare reports on website activities. These data will not be disclosed to third parties.
On behalf of ESO, Matomo will use this information for the purpose of evaluating your use of the website, compiling reports on website activity and providing other services relating to website activity and internet usage.
Matomo cookies settings:
Additional Third-party cookies on ESO websites: some of our pages display content from external providers, e.g. YouTube.
Such third-party services are outside of ESO control and may, at any time, change their terms of service, use of cookies, etc.
YouTube: Some videos on the ESO website are embedded from ESO’s official YouTube channel. We have enabled YouTube’s privacy-enhanced mode, meaning that no cookies are set unless the user actively clicks on the video to play it. Additionally, in this mode, YouTube does not store any personally identifiable cookie data for embedded video playbacks. For more details, please refer to YouTube’s embedding videos information page.
Cookies can also be classified based on the following elements.
Regarding the domain, there are:
- First-party cookies, set by the website you are currently visiting. They are stored by the same domain that you are browsing and are used to enhance your experience on that site;
- Third-party cookies, set by a domain other than the one you are currently visiting.
As for their duration, cookies can be:
- Browser-session cookies, which are deleted when the user closes the browser;
- Stored cookies, which stay on the user's device for a predetermined period of time.
How to manage cookies
Cookie settings: You can modify your cookie choices for the ESO webpages at any time by clicking on the link Cookie settings at the bottom of any page.
In your browser: If you wish to delete cookies or instruct your browser to delete or block cookies by default, please visit the help pages of your browser:
Please be aware that if you delete or decline cookies, certain functionalities of our website may be not be available and your browsing experience may be affected.
You can set most browsers to prevent any cookies being placed on your device, but you may then have to manually adjust some preferences every time you visit a site/page. And some services and functionalities may not work properly at all (e.g. profile logging-in, shop check out).
Updates to the ESO Cookies Policy
The ESO Cookies Policy may be subject to future updates, which will be made available on this page.
Additional information
For any queries related to cookies, please contact: pdprATesoDOTorg.
As ESO public webpages are managed by our Department of Communication, your questions will be dealt with the support of the said Department.