Komunikat prasowy

Spirala w Lwie

10 sierpnia 2011

Nowe zdjęcie z Bardzo Dużego Teleskopu VLT ukazuje NGC 3521, galaktykę spiralną położoną około 35 milionów lat świetlnych od nas, na niebie widoczną w gwiazdozbiorze Lwa. Ten spektakularny obiekt, rozciągający się na 50 tysięcy lat świetlnych, posiada jasne i zwarte jądro, otoczone bogatą w szczegóły strukturą spiralną.

Najbardziej wyróżniającą się cechą jasnej galaktyki NGC 3521 są jej długie spiralne ramiona usiane punktami obszarów formowania się gwiazd, przeplatanymi przez pasma pyłu. Ramiona są nieregularne i pofragmentowane, czyniąc NGC 3521 typowym przykładem „kłaczkowatej” galaktyki spiralnej. Tego rodzaju galaktyki mają „puchate” ramiona spiralne, które kontrastują z rozległymi ramionami galaktyk takich jak słynna M 51 (zwana też galaktyką Wir albo Whirpool), odkryta przez Charlesa Messiera.

NGC 3521 jest jasna i relatywnie bliska, można ją łatwo dostrzec przez niewielki teleskop, taki jakiego w XVIII wieku użył Messier do skatalogowania serii mglistych, kometopodobnych obiektów. Dziwne, że francuski astronom przeoczył tę galaktykę, mimo, że w gwiazdozbiorze Lwa zidentyfikował kilka innych o podobnej jasności.

W 1784 roku, w którym Messier opublikował końcową wersję swojego katalogu, inny słynny astronom, William Herschel, odkrył NGC 3521 na początku wykonywania dokładnego przeglądu nieba północnego. Za pomocą swojego większego teleskopu o aperturze 47 cm Herschel dostrzegł „jasne jądro otoczone przez mgławicę”, jak to opisał w swoich notatkach obserwacyjnych.

Na nowym zdjęciu z VLT, kolorowe, niezbyt dobrze zdefiniowane ramiona spiralne zastępują Herschelową „mgławicę”. Starsze gwiazdy dominują czerwonawy obszar w centrum, podczas gdy młode, gorące, niebieskie gwiazdy wypełniają ramiona w dalszej odległości od jądra.

Oleg Maliy, który wziął udział w konkursie Ukryte Skarby ESO 2010, wybrał dane z instrumentu FORS1 z teleskopu VLT w Obserwatorium ESO Paranal w Chile, które zostały wykorzystane do utworzenia niniejszego zdjęcia. Złożono razem ekspozycje wykonane przez trzy różne filtry: niebieski (oznaczony kolorem niebieskim), żółty/zielony (oznaczone kolorem zielonym) oraz bliskiej podczerwieni (oznaczone kolorem czerwonym). Łączny czas ekspozycji wynosił po 300 sekund dla każdego z filtrów. Zdjęcie NGC 3521 opracowane przez Olega zdobyło wysoką pozycję w konkursie, na który napłynęło prawie 100 zgłoszeń.

Uwagi

[1] Konkurs Ukryte Skarby ESO 2010 dał miłośnikom astronomii szansę na przeszukanie olbrzymich archiwów ESO z danymi astronomicznymi w nadziei wyłuskania dobrze ukrytych diamentów, które wymagały oszlifowania przez uczestników. Więcej informacji na temat konkursu znajduje się pod adresem http://www.eso.org/public/outreach/hiddentreasures/.

Więcej informacji

ESO, Europejskie Obserwatorium Południowe, jest wiodącą międzyrządową organizacją astronomiczną w Europie i najbardziej produktywnym obserwatorium astronomicznym na świecie. Jest wspierane przez 15 krajów: Austria, Belgia, Brazylia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania oraz Włochy. ESO prowadzi ambitne programy dotyczące projektowania, konstrukcji i użytkowania silnych naziemnych instrumentów obserwacyjnych, pozwalając astronomom na dokonywanie znaczących odkryć naukowych. ESO odgrywa wiodącą rolę w promowaniu i organizowaniu współpracy w badaniach astronomicznych. ESO zarządza trzema unikalnymi, światowej klasy obserwatoriami w Chile: La Silla, Paranal i Chajnantor. W Paranal ESO posiada Bardzo Duży Teleskop (Very Large Telescope), najbardziej zaawansowane na świecie astronomiczne obserwatorium w świetle widzialnym oraz dwa teleskopy do przeglądów. VISTA pracuje w podczerwieni i jest największym na świecie instrumentem do przeglądów nieba, natomiast VLT Survey Telescope to największy teleskop dedykowany przeglądom nieba wyłącznie w zakresie widzialnym. ESO jest europejskim partnerem dla rewolucyjnego teleskopu ALMA, największego istniejącego projektu astronomicznego. ESO planuje obecnie 40-metrowej klasy Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski (European Extremely Large optical/near-infrared Telescope - E-ELT), który stanie się “największym okiem świata na niebo”.

Linki

• Zdjęcia teleskopu VLT

Kontakt

Richard Hook
ESO, La Silla, Paranal, E-ELT and Survey Telescopes Public Information Officer
Garching bei München, Germany
Tel.: +49 89 3200 6655
E-mail: rhook@eso.org

Krzysztof Czart (Kontakt dla mediów Polska)
Sieć Popularyzacji Nauki ESO oraz Urania - Postępy Astronomii
Toruń, Polska
Tel.: +48 513 733 282
E-mail: eson-poland@eso.org

Śledź ESO w mediach społecznościowych

Jest to tłumaczenie Komunikatu prasowego ESO eso1129