Ogłoszenie

ALMA w najszerszym rozstawie dostarczyła spektakularnych obrazów

7 kwietnia 2015

Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) uzyskała niedawno obrazy o niepobitej ostrości, które pokazują prawie idealny grawitacyjny pierścień Einsteina odległej galaktyki oraz powierzchnię planetoidy Juno. Te niesamowite obrazy zostały uzyskane pod koniec 2014 r. jako w ramach kampanii obserwacyjnej ALMA Long Baseline Campaign, w ramach której z sukcesem przetestowano i zweryfikowano zdolność teleskopu do dostrzegania najmniejszych szczegółów. Jest to możliwe gdy anteny znajdują się w swoim największym oddaleniu: do 15 kilometrów.

Do badań w trakcie ALMA Long Baseline Campaign wybrano pięć obiektów. Były to: dysk protoplanetarny HL Tauri, soczewkowana grawitacyjnie galaktyka SDP.81, planetoida Juno, gwiazda Mira oraz kwazar 3C138. Czasopismo “Astrophysical Journal Letters” zamieściło cztery publikacje naukowe napisane przez przedstawicieli całego międzynarodowego zespołu ALMA Partnership, opisujące szczegóły tych obserwacji.

SDP.81 jest galaktyką aktywnie tworzącą gwiazdy widoczną w okresie gdy Wszechświat miał zaledwie 15 procent obecnego wieku. Jest soczewkowata przez masywną galaktyką położoną we względnie bliskiej w tym kontekście odległości 4 miliardów lat świetlnych. Soczewkowanie grawitacyjne utworzyło prawie idealny pierścień Einsteina. Rozdzielczość ALMA przy długich bazach przebiła wszystko co oferowały do tej pory inne teleskopy obserwujące ten obiekt, w tym należący do NASA/ESA Kosmiczny Teleskop Hubble’a, i ukazał znacznie mniejsze struktury w pierścieniu, których do tej pory nigdy nie obserwowano.

Drugi z obiektów jest znacznie bliżej nas. Seria obrazów wykonanych za pomocą ALMA dała niespotykany widok powierzchni Juno, jednego z największych członków głównego pasa planetoid Układu Słonecznego. Połączone razem w krótką animację zdjęcia w wysokiej rozdzielczości pokazują rotację planetoidy, gdyż świeci ona w zakresie fal milimetrowych.

Kompletna sekwencja obserwacji ALMA została przeprowadzona w ciągu czterech godzin, gdy Juno znajdowała się około 295 milionów kilometrów od Ziemi. Rozdzielczość nowych obserwacji ALMA jest bardzo dużą poprawą w stosunku do wcześniejszych obserwacji wykonanych na podobnych długościach fali i jest wystarczająca do rozdzielenia nieregularnego kształtu planetoidy i potencjalnego wydobycia głównych struktur powierzchni.

Pięć obiektów zostało wybranych tak , aby zademonstrować naukowcy potencjał ALMA, największego naziemnego obserwatorium na świecie, w jego najszerszej konfiguracji.

Więcej informacji

Międzynarodowy kompleks astronomiczny ALMA działa w ramach partnerstwa pomiędzy ESO, amerykańską National Science Foundation (NSF) oraz japońskim National Institutes of Natural Sciences (NINS), we współpracy z Chile. ALMA jest finansowana przez ESO w imieniu jego krajów członkowskich, przez NSF, w porozumieniu z National Research Council of Canada (NRC) oraz National Science Council of Taiwan (NSC), a także przez NINS w porozumieniu z Academia Sinica (AS) na Tajwanie oraz Korea Astronomy and Space Science Institute (KASI). Konstrukcja i użytkowanie ALMA jest kierowane przez ESO w imieniu jego krajów członkowskich, w imieniu Ameryki Północnej przez National Radio Astronomy Observatory (NRAO), zarządzane przez Associated Universities, Inc. (AUI), a w imieniu Azji Wschodniej przez National Astronomical Observatory of Japan (NAOJ). Joint ALMA Observatory (JAO) umożliwia wspólne kierowanie i zarządzanie konstrukcją, testowaniem i użytkowaniem ALMA.

Linki

• Zdjęcia ALMA