Persbericht

GalileoMobile begint zijn Zuid-Amerikaanse reis

Sterrenkundeonderwijs op tournee door het Andesgebergte

5 oktober 2009

Vandaag gaat het GalileoMobile Project van start, een expeditie van twee maanden die sterrenkunde naar jongeren in Chili, Bolivia en Peru gaat brengen. Een groep astronomen en onderwijzers zal met de GalileoMobile door het Andesgebergte reizen en sterrenkundeactiviteiten organiseren, zoals workshops en sterrenkijkavonden. Een professionele filmploeg reist mee en maakt een documentaire over de sensatie van wetenschappelijke ontdekkingen, cultuur en reizen.

De GalileoMobile is een speciaal project van het Internationaal Jaar van de Sterrenkunde 2009 (IYA2009), een wereldwijde viering van de sterrenkunde waarin wordt herdacht dat de Italiaanse astronoom Galileo Galilei vierhonderd jaar geleden voor het eerst met een telescoop het heelal bestudeerde. De GalileoMobile zal via de sterrenkunde wetenschapseducatie promoten op scholen en in dorpen die beperkte toegang hebben tot reguliere publieksactiviteiten. Deze moeilijk bereikbare groepen krijgen praktische activiteiten en educatief materiaal aangeboden.

De bus is volledig uitgerust voor sterrenkundige waarnemingen, van sterren kijken in de nacht tot het observeren van de zon overdag. Het team zal onder andere gebruik maken van de IYA2009 Galileoscopen, die de scholen na het bezoek mogen houden. Door nieuwsgierigheid en kritisch denken te stimuleren en een gevoel van verwondering over het heelal en onze planeet te creëren, hoopt het GalileoMobile project interesse in sterrenkunde en wetenschap te bevorderen en verschillende culturele visies op de kosmos uit te wisselen.

Initiatiefnemers van het project zijn een groep enthousiaste Latijns-Amerikaanse- en Europese PhD-studenten van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht, het Max Planck Instituut, de sterrenwacht van München en de Universiteit van Stockholm. Dit rondreizende educatieve programma zal in oktober en november 2009 vijfduizend kilometer afleggen en ongeveer 20.000 mensen bereiken. De reis gaat grotendeels over de Altiplano hoogvlakte van Peru, Bolivia en Chili, een van de armste regio's in deze landen.

Zuid-Amerika en het Andesgebergte zijn gekozen als locatie voor het GalileoMobile project omdat IYA2009 hier al sterk aanwezig is door nationale contacten, waaronder drie IYA2009 ‘cornerstone’ projecten - Developing Astronomy Globally, Universe Awareness en het Galileo Teacher Training programma - , die ook officiële partners van het GalileoMobile project zijn. Bovendien spreken de meeste mensen in Peru, Bolivia en Chili dezelfde taal, Spaans [1], en hebben ze een rijke astronomische erfenis die teruggaat tot de precolumbiaanse Inca- en Tiwanaku-beschavingen die leefden op de Altiplano. Ook de hoge ligging en de goede luchtkwaliteit voor astronomische waarnemingen maken het gebied een aantrekkelijke kandidaat voor de eerste reis van de GalileoMobile.

De reis begint op 5 oktober 2009 om 19.00 uur in Antofagasta, Chili, met een openingsplechtigheid op het Berta Gonzálezplein bij de Universiteit Católica del Norte. Het evenement, waarin ook de nachtelijke hemel wordt geobserveerd, is georganiseerd door ESO samen met Explora II en het Instituut voor Sterrenkunde van de Universiteit. Vanaf Antofagasta reist de GalileoMobile noordwaarts naar La Paz in Bolivia en verder naar Peru. De terugreis naar Antofagasta gaat over de Pan-Amerikaanse kustweg, en passeert de thuisbasis van ESO’s wereldklasse-observatorium, de Very Large Telescope op Cerro Paranal. ESO’s onderwijscoördinator in Chili, Laura Ventura, zal het GalileoMobile team helpen bij de bezoeken aan dorpen in Chili’s noordelijke woestijn.

"De GalileoMobile is een prachtig initiatief en een unieke gelegenheid om educatieve activiteiten in het noorden van Chili en de buurlanden te versterken. Het zal de bewustwording voor astronomie en wetenschap bevorderen", zegt Ventura. "We kijken er naar uit om de teamleden te helpen om van de GalileoMobile een groot succes te maken."

De GalileoMobile-teamleden doen onderweg verslag van deze opmerkelijke sterrenkunde expeditie via een blog en online dagboek, en zijn aanwezig op Twitter en Facebook. Het team zal onderweg contact onderhouden met nationale kranten, websites en tv-stations en een meereizende filmploeg maakt een meertalige documentaire van de expeditie.

Projectcoördinator Philippe Kobel concludeert: “We hopen dat het GalileoMobile-project door de verwondering over astronomische ontdekkingen en het tonen van de diversiteit en rijkdom van de Zuid-Amerikaanse tradities een gevoel van ‘eenheid onder dezelfde sterrenhemel’ zal bevorderen tussen mensen van verschillende culturen en achtergronden.”

De GalileoMobile wordt ondersteund door de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) in Chili, tevens zetel van het Internationaal Jaar van de Sterrenkunde 2009 (IYA2009) secretariaat, het Max Planck Instituut (MPG / MPE / MPA / MPS), NORDITA , Regione Molise en de Optical Society of America.

Noten

[1] Studenten van plaatselijke universiteiten of onderwijsambtenaren zullen het GalileoMobile-team van tijd tot tijd versterken, om de toegang tot afgelegen gebieden te vergemakkelijken en de communicatie en vertaling in de lokale talen, zoals het Quechua en Aymara, te bevorderen.

Meer informatie

ESO, de Europese Zuidelijke Sterrenwacht, is de belangrijkste intergouvernementele sterrenkundeorganisatie in Europa en wereldwijd het meest productieve astronomische observatorium. ESO wordt ondersteund door 14 landen: België, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Italië, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. ESO voert een ambitieus programma uit gericht op het ontwerp, de bouw en de exploitatie van krachtige grondobservatoria die astronomen in staat stellen om belangrijke wetenschappelijke ontdekkingen te doen. ESO speelt ook een leidende rol in het bevorderen en organiseren van samenwerking in het sterrenkundig onderzoek. ESO exploiteert drie observatielocaties van wereldklasse in Chili: La Silla, Paranal en Chajnantor. Op Paranal exploiteert ESO de Very Large Telescope (VLT), 's werelds meest geavanceerde optische observatorium en ESO is de Europese partner van de revolutionaire telescoop ALMA. ESO is momenteel bezig met ontwerpstudies voor de 42-meter Europese Extremely Large optische/nabij-infrarood Telescoop ( E-ELT), die ‘het grootste oog op de hemel’ ter wereld zal worden.