Persbericht

Ierland sluit zich aan bij de Europese Zuidelijke Sterrenwacht

Ierland tekent overeenkomst om ESO’s 16de lidstaat te worden

26 september 2018

Op 26 september hebben John Halligan, de Ierse Minister van Staat voor Opleiding, Vaardigheden, Innovatie, Onderzoek en Ontwikkeling, en Xavier Barcons, directeur-generaal van ESO, hun handtekening gezet onder de overeenkomst die het mogelijk maakt dat Ierland lid wordt van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) – de meest productieve sterrenwacht ter wereld. ESO kijkt er naar uit om Ierland te verwelkomen en zal samenwerken met de astronomen en de industrie van het land om de verdere ontwikkeling van de astronomie te bevorderen.

De toetredingsovereenkomst die op 26 september 2018 in de Ierse hoofdstad Dublin is ondertekend, geeft Ierse astronomen toegang tot ’s werelds meest geavanceerde astronomische telescopen op de grond. De ondertekening van de overeenkomst volgt op de unanieme goedkeuring van het Ierse lidmaatschap door de ESO Raad tijdens een vergadering die op 6 juni 2018 werd gehouden.

Het formele ratificatieproces voor het Ierse lidmaatschap van ESO is bijna voltooid. De Dáil Éireann en Seanad Éireann – het lagerhuis en hogerhuis van het Ierse parlement – hebben al goedkeuring verleend. Het proces zal volledig zijn afgerond zodra de ratificatie-akte – een officieel document – is gedeponeerd bij het Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken, wat naar verwachting binnen enkele dagen zal gebeuren. De dag van inschrijving is de officiële datum van de Ierse toetreding tot ESO.

‘We zijn verheugd om Ierland te verwelkomen als het nieuwste lid van onze organisatie’, aldus ESO’s directeur-generaal, Xavier Barcons. ‘De volwassen en bloeiende astronomische gemeenschap in Ierland zal bijdragen aan de brede variëteit aan expertise in de ESO-lidstaten, waardoor ESO’s positie in de voorhoede van de wereldwijde astronomie wordt versterkt. Ierse astronomen zullen toegang krijgen tot tal van de meest geavanceerde astronomische telescopen ter wereld en krijgen de kans om, in samenwerking met andere ESO-lidstaten, deel te nemen aan de bouw van de volgende generatie van ESO-instrumenten. We kijken ook erg uit naar de samenwerking met Ierse industriële partners om ESO’s geavanceerde telescopen te bouwen en te exploiteren.’

De toetreding versterkt de positie van de astronomische onderzoeksgemeenschap van Ierland als aanwinst voor de wereldwijde astronomie. Met het ESO-lidmaatschap krijgt Ierland toegang tot ESO’s vloot van telescopen en instrumenten van wereldklasse, waaronder de Very Large Telescope (VLT) op Paranal en de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) op Chajnantor, en de mogelijkheid om een bijdrage te leveren aan de Extremely Large Telescope (ELT), die de komende jaren wordt gebouwd.

Door zich aan te sluiten bij ESO, bouwt Ierland voort op een reeds rijke astronomische geschiedenis, die eeuwen teruggaat. Tijdens de 19de eeuw had Ierland een telescoop in huis die tientallen jaren lang de grootste telescoop ter wereld was: de Leviathan van Parsonstown – een spiegeltelescoop met een opening van 1,8 meter in Birr Castle (op het terrein van I-LOFAR, een Europees netwerk van laagfrequente radiotelescopen). De levendige onderzoeksgemeenschap in Ierland en de hightech industriële sector ondersteunen het ESO-lidmaatschap al vele jaren en zullen dankzij het ESO-lidmaatschap nu toegang krijgen tot een scala aan instrumenten en industriële kansen.

Tijdens de ondertekening verwelkomde minister Halligan deze belangrijke stap in het Ierse lidmaatschapsproces: ‘Het doet me veel plezier om deze lidmaatschapsovereenkomst met de Europese Zuidelijke Sterrenwacht te mogen ondertekenen. Dit vormt het hoogtepunt van aanzienlijke inspanningen van de regering, ESO en de Ierse astrofysische gemeenschap. Als lid van de meest toonaangevende astronomische onderzoeksorganisatie ter wereld, heeft Ierland de mogelijkheid om toegang te krijgen tot uitstekende contracten voor onderzoek, innovatie, samenwerking en industrie. Deze significante investering in onze wetenschappelijke gemeenschap vormt het bewijs dat de Ierse regering zich zal blijven inzetten voor onderzoek en ontwikkeling, in zowel onze academische als onze industriële sectoren.’

Meer informatie

ESO is de belangrijkste intergouvernementele astronomische organisatie in Europa en verreweg de meest productieve sterrenwacht ter wereld. Zij wordt ondersteund door zestien lidstaten: België, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Ierland, Italië, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland, en door gastland Chili en strategisch partner Australië. ESO voert een ambitieus programma uit, gericht op het ontwerpen, bouwen en beheren van grote sterrenwachten die astronomen in staat stellen om belangrijke wetenschappelijke ontdekkingen te doen. Ook speelt ESO een leidende rol bij het bevorderen en organiseren van samenwerking op astronomisch gebied. ESO beheert drie waarnemingslocaties van wereldklasse in Chili: La Silla, Paranal en Chajnantor. Op Paranal staan ESO’s Very Large Telescope (VLT) en haar toonaangevende Very Large Telescope Interferometer, evenals twee surveytelescopen – VISTA, die in het infrarood werkt, en de op zichtbare golflengten opererende VLT Survey Telescope. ESO speelt tevens een belangrijke partnerrol bij twee faciliteiten op Chajnantor, APEX en ALMA, het grootste astronomische project van dit moment. En op Cerro Armazones, nabij Paranal, bouwt ESO de 39-meter Extremely Large Telescope, de ELT, die ‘het grootste oog op de hemel’ ter wereld zal worden.