ESO’s submillimeter oog op de hemel

De schotel van 12 meter van het Atacama Pathfinder Experiment (APEX) staat verloren in deze luchtopname van het Chajnantor-plateau in het noorden van Chili. De sneeuw op de achtergrond maakt de koude temperaturen op een hoogte van meer dan 5000 meter boven zeeniveau duidelijk. Deze telescoop bevindt zich in de schrale, droge Atacama-woestijn, die een gemiddelde neerslag van slechts 100 millimeter per jaar heeft.

Sinds de eerste waarneming in 2004 heeft APEX veel bijgedragen aan ons begrip van het heelal op submillimeter golflengten op het gebied van ster- en planeetvorming, zeer verre sterrenstelsels in het vroege heelal en de omstandigheden die aanwezig zijn in moleculaire wolken. Onder de vele astronomische inzichten die APEX ons heeft gegeven, was het de eerste telescoop die waterstofperoxide in de ruimte detecteerde en de eerste die een circumstellaire schijf rond een jonge massieve ster waarnam.

APEX is gemaakt van een gewijzigde prototype-antenne voor ALMA, de Atacama Large Millimeter / submillimeter Array, die zich op slechts een korte afstand bevindt. ALMA is 's werelds grootste aarde gebonden astronomisch project dat momenteel in bedrijf is en richt zich ook op ster- en planeetvorming, zowel in het lokale als in het vroege heelal.