Komunikat prasowy

Mgławica niczym uśmiechnięty kot na nowym zdjęciu z ESO

27 czerwca 2023

Ten pomarańczowy i czerwony obłok, fragment mgławicy Sh2-284, pokazany jest w spektakularnych szczegółach dzięki danym z VLT Survey Telescope, znajdującego się w Europejskim Obserwatorium Południowym (ESO). Mgławica roi się od młodych gwiazd, gdyż gaz i pył w jej wnętrzu gromadzą się razem, aby uformować nowe słońca. Gdy spojrzy się na tę chmurę w całości, można dostrzec twarz kota uśmiechającego się z nieba.

Gwiezdny żłobek Sh2-284 to olbrzymi obszar pyłu i gazu, a jego najjaśniejsza cześć (widoczna na zdjęciu) mierzy 150 lat świetlnych, czyli ponad 1400 bilionów kilometrów. Znajduje się około 15 000 lat świetlnych od Ziemi w kierunku gwiazdozbioru Jednorożca

W centrum najjaśniejszej części mgławicy — tuż pod „kocim” nosem — znajduje się gromada młodych gwiazd znana jako Dolidze 25. Wytwarza ona wielkie ilości silnego promieniowania i wiatrów. Promieniowanie jest wystarczająco mocne, aby zjonizować gaz wodorowy w obłoku, wytwarzając jego jasne pomarańczowe i czerwone kolory. To w obłokach takich jak ten znajdują się cegiełki do tworzenia się nowych gwiazd.

Wiatry od centralnej gromady gwiazd wypychają gaz i pyl w mgławicy, wydrążając jej środek. Gdy wiatry napotykają gęstsze skupiska materii, natrafiają na większy opór, co oznacza, że obszary wokół skupisk ulegają erozji w pierwszej kolejności. Tworzy to kilka filarów, które widać wzdłuż brzegów Sh2-284, wskazujących na środek mgławicy, takich jak widoczny po prawej stronie kadru. Chociaż na zdjęciu mogą wydawać się małe, w rzeczywistości mają rozmiary kilku lat świetlnych i zawierają olbrzymie ilości gazu i pyłu, z których tworzą się nowe gwiazdy.

Zdjęcie utworzono korzystając z danych z VLT Survey Telescope (VST), należącego do Narodowego Instytutu Astrofizyki we Włoszech (INAF) i znajdującego się w Obserwatorium Paranal w Chile, należącym do ESO. Teleskop VST jest dedykowany wykonywaniu map nieba południowego w zakresie widzialnym. Korzysta z 256 megapikselowej kamery specjalnie zaprojektowanej do uzyskiwania zdjęć o bardzo szerokim polu widzenia.  Niniejsze zdjęcie jest częścią przeglądu nieba VST Photometric Hα Survey of the Southern Galactic Plane and Bulge (VPHAS+), który zbadał około 500 milionów obiektów w naszej rodzimej galaktyce, pomagając w lepszym zrozumieniu narodzin, życia i śmierci gwiazd w Drodze Mlecznej.

Więcej informacji

Kontakt

Juan Carlos Muñoz Mateos
ESO Media Officer
Garching bei München, Germany
Tel.: +49 89 3200 6176
E-mail: jmunoz@eso.org

Bárbara Ferreira
ESO Media Manager
Garching bei München, Germany
Tel.: +49 89 3200 6670
Tel. kom.: +49 151 241 664 00
E-mail: press@eso.org

Krzysztof Czart (Kontakt dla mediów Polska)
Sieć Popularyzacji Nauki ESO oraz Urania - Postępy Astronomii
Toruń, Polska
Tel.: +48 513 733 282
E-mail: eson-polska@eso.org

Śledź ESO w mediach społecznościowych

Jest to tłumaczenie Komunikatu prasowego ESO eso2309

O komunikacie

Komunikat nr:eso2309pl
Nazwa:Sh2-284
Typ:Milky Way : Nebula : Appearance : Emission : H II Region
Facility:VLT Survey Telescope
Instrumenty:OmegaCAM

Zdjęcia

In the centre of this image is a large cloud, orange and red in colour, which is stretched out over the majority of the frame. The region in the top left of the cloud is particularly vivid. All around the image there are stars, in different colours of white, orange and purple. Some of these are smaller, background stars, whereas others reside in the foreground of the image, such as those in the central cluster of the nebula.
The Sh2-284 nebula, imaged by the VLT Survey Telescope
Po angielsku
In the centre of this image is a large cloud, orange and red in colour, which is stretched out over the majority of the frame. The region in the top left of the cloud is particularly vivid. All around the image there are stars, in different colours of white, orange and purple. Some of these are smaller, background stars, whereas others reside in the foreground of the image, such as those in the central cluster of the nebula. White arrows representing the winds from the central star cluster emanate outwards from the centre. Around the edge of the cloud, orange and red pillars have been outlined in white.
Vast pillars around the edge of the Sh2-284 nebula
Po angielsku
The image shows a constellation map of Monoceros. The vertical axis scale is in degrees, while the horizontal axis is in units of hours. Along the bottom there is a scale to compare brightness of different stars. Monoceros sits centrally in the map; around it are the constellations Canis Minor and Canis Major, among others.
The Sh2-284 nebula in the constellation Monoceros
Po angielsku
The image shows a dark area of night sky, speckled only lightly with the white and blue glow of stars. In the very centre is the orange cloud of the Sh2-284 nebula.
The sky around the Sh2-284 nebula
Po angielsku

Filmy

Panning across the Sh2-284 nebula
Panning across the Sh2-284 nebula
Po angielsku
Zooming into the Sh2-284 nebula
Zooming into the Sh2-284 nebula
Po angielsku
Panning across the Sh2-284 nebula (no text)
Panning across the Sh2-284 nebula (no text)
Po angielsku