Komunikat prasowy

Badania w szkarłacie

16 kwietnia 2014

Nowe zdjęcie z Obserwatorium ESO La Silla w Chile prezentuje obłok wodoru o nazwie Gum 41. W środku tej mało znanej mgławicy znajdują się jasne, gorące, młode gwiazdy, których energetyczne promieniowanie powoduje, że wodór wokół świeci w charakterystycznym czerwonym odcieniu.

Ten obszar na niebie południowym w konstelacji Centaura  jest domem wielu jasnych mgławic, z których każda powiązana jest z nowo narodzonymi, gorącymi gwiazdami , które uformowały się z obłoków gazu wodorowego. Intensywne promieniowanie od gwiezdnych noworodków wzbudza wodór, który pozostał wokół nich, powodując, że gaz ma charakterystyczny odcień czerwieni typowy dla obszarów gwiazdotwórczych. Słynnym przykładem tego zjawiska jest Mgławica Laguna (eso0936) – olbrzymi obłok, który świeci w podobnym jasnym odcieniu szkarłatu.

Mgławica zaprezentowana na zdjęciu znajduje się 7300 lat świetlnych od Ziemi. Odkrył ją australijski astronom Colin Gum na fotografiach wykonanych w Obserwatorium Mount Stromlo koło Canberry. Gum zawarł swoje odkrycie w katalogu 84 mgławic emisyjnych opublikowanym w 1955 roku. Gum 41 jest w rzeczywistości małą częścią większej struktury o nazwie Mgławica Lambda Centauri, znanej też pod bardziej egzotycznym określeniem Mgławica Biegnący Kurczak (inna jej część została pokazana w eso1335). Gum zmarł tragicznie w młodym wieku podczas wypadku narciarskiego w Szwajcarii w 1960 roku.

Na zdjęciu Gum 41 obłoki wydają się być całkiem grube i jasne, ale to złudzenie. Gdyby hipotetyczny astronauta podróżował przez mgławicę, najprawdopodobniej wcale by tego nie zauważył – nawet z bliska – byłaby zbyt słaba dla ludzkiego oka. Pozwala to wytłumaczyć dlaczego tak wielki obiekt musiał czekać na odkrycie do połowy dwudziestego wieku – jego światło jest bardzo słabe, a czerwonej barwy nie jest łatwo dostrzec wizualnie.

Nowy portret Gum 41 – chyba jeden z najlepszych do tej pory – został utworzony z danych zebranych instrumentem Wide Field Imager (WFI) na 2,2-metrowym teleskopie MPG/ESO w Obserwatorium La Silla w Chile. Jest połączeniem zdjęć wykonanych w filtrach niebieskim, zielonym i czerwonym oraz fotografii w specjalnym filtrze zaprojektowanym do wychwycenia czerwonego koloru wodoru.

Więcej informacji

ESO jest wiodącą międzyrządową organizacją astronomiczną w Europie i najbardziej produktywnym obserwatorium astronomicznym na świecie. Jest wspierane przez 15 krajów: Austria, Belgia, Brazylia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania oraz Włochy. ESO prowadzi ambitne programy dotyczące projektowania, konstrukcji i użytkowania silnych naziemnych instrumentów obserwacyjnych, pozwalając astronomom na dokonywanie znaczących odkryć naukowych. ESO odgrywa wiodącą rolę w promowaniu i organizowaniu współpracy w badaniach astronomicznych. ESO zarządza trzema unikalnymi, światowej klasy obserwatoriami w Chile: La Silla, Paranal i Chajnantor. W Paranal ESO posiada Bardzo Duży Teleskop (Very Large Telescope), najbardziej zaawansowane na świecie astronomiczne obserwatorium w świetle widzialnym oraz dwa teleskopy do przeglądów. VISTA pracuje w podczerwieni i jest największym na świecie instrumentem do przeglądów nieba, natomiast VLT Survey Telescope to największy teleskop dedykowany przeglądom nieba wyłącznie w zakresie widzialnym. ESO jest europejskim partnerem dla rewolucyjnego teleskopu ALMA, największego istniejącego projektu astronomicznego. ESO planuje obecnie 39-metrowy Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski (European Extremely Large optical/near-infrared Telescope - E-ELT), który stanie się “największym okiem świata na niebo”.

Linki

• Zdjęcia 2,2-metrowego teleskopu MPG/ESO
• Zdjęcia wykonane za pomocą 2,2-metrowego teleskopu MPG/ESO
• Zdjęcia La Silla

Kontakt

Richard Hook
ESO Public Information Officer
Garching bei München, Germany
Tel.: +49 89 3200 6655
Tel. kom.: +49 151 1537 3591
E-mail: rhook@eso.org

Krzysztof Czart (Kontakt dla mediów Polska)
Sieć Popularyzacji Nauki ESO oraz Urania - Postępy Astronomii
Toruń, Polska
Tel.: +48 513 733 282
E-mail: eson-poland@eso.org

Śledź ESO w mediach społecznościowych

Jest to tłumaczenie Komunikatu prasowego ESO eso1413