Kids

Komunikat prasowy

Młode gwiazdy, widoczne jedna obok drugiej w świetle reflektorów

7 września 2011

Teleskop Nowej Technologii (NTT - New Technology Telescope) uzyskał piękne zdjęcie gromady otwartej NGC 2100. Ja jasna gromada gwiazd ma około 15 milionów lat i znajduje się w Wielkim Obłoku Magellana, pobliskiej galaktyce satelitarnej Drogi Mlecznej. Gromadę otacza świecący gaz z niedalekiej Mgławicy Tarantula.

Obserwatorzy często nie zauważają NGC z powodu jej bliskości w stosunku do imponującej Mgławicy Tarantula (eso0650) oraz gromady gwiazd RMC 136 (eso1030). Nawet świecący gaz Mgławicy Tarantula próbuje być na pierwszym planie na prezentowanym zdjęciu – jasne kolory są obrzeżami mgławicy. Zdjęcie zostało utworzone z ekspozycji poprzez kilka różnobarwnych filtrów, przy użyciu instrumentu EMMI [1], pracującego na Teleskopie Nowej Technologii (NTT) w Obserwatorium ESO La Silla w Chile. Gwiazdy pokazano w ich naturalnych kolorach, natomiast światło od świecącego, zjonizowanego wodoru (tutaj w barwie czerwonej) i tlenu (barwa niebieska) zostało skorygowane.

Kolory, które widoczne są w mgławicach, zależą od temperatury gwiazd je rozświetlających. Młode, gorące gwiazdy w Mgławicy Tarantula, znajdujące się w gromadzie RMC 136, położone są powyżej i na prawo od zdjęcia. Są na tyle silne, że powodują świecenie tlenu [2] widoczne na obrazku jako niebieska mgiełka. Poniżej NGC 2100 znajduje się czerwona poświata, która wskazuje, że albo mamy do czynienia z granicą oddziaływania gorących gwiazd z RMC 136, albo dominującą siłą w tym rejonie są chłodniejsze i starsze gwiazdy, które są w stanie wzbudzić tylko wodór. Gwiazdy tworzące NGC 2100 są starsze i mniej energetyczne, z tego powodu brak mgiełki powiązanej z nimi.     

Gromady gwiazd to zgrupowania składające się z gwiazd, które uformowały się w tym samym czasie z jednego obłoku gazu i pyłu. Gwiazdy o największej masie mają tendencję do formowania się w centrach gromad, a mniej masywne dominują w zewnętrznych obszarach. Fakt ten, razem z większą liczbą gwiazd skoncentrowanych w centrum, czyni środek gromady jaśniejszym niż obszary zewnętrzne.

NGC 2100 jest gromadą otwartą, co oznacza, że jej gwiazdy są względnie mało związane grawitacyjnie. Tego typu gromady mają czas życia mierzony w dziesiątkach lub setkach milionów lat, gdyż rozpraszają się na skutek oddziaływań grawitacyjnych z innymi obiektami. Gromady kuliste, które dla niewytrenowanego oka wyglądają podobnie, zawierają dużo więcej starszych gwiazd i są znacznie bardziej związane, przez co istnieją dużo dłużej. Wiele gromad kulistych jest prawie ta starych jak sam Wszechświat.  Więc o ile NGC 2100 może być starsza niż jej sąsiadki z Wielkiego Obłoku Magellana, ciągle jest młodzieniaszkiem w Standarach gromad gwiazdowych.

Dane dla niniejszego zdjęcia niedocenionej młodej gromady zostały wyłuskane przepastnych archiwów ESO przez Davida Roma, uczestnika konkursu astrofotograficznego Ukryte Skarby, przeprowadzonego przez ESO w 2010 roku. [3].

Uwagi

[1] EMMI to skrót od ESO Multi Mode Instrument. Jest to zarówno kamera do wykonywania zdjęć, jak i spektrograf.

[2] Większość tlenowej poświaty pochodzi od atomów tleny, które utraciły dwa elektrony. Ta silan emisja jest powszechna w mgławicach, ale byłą zagadkowa dla wczesnych astronomów spektroskopistów i początkowo myślano, że pochodzi od nowego pierwiastka nazywanego Nebulium.

[3] Konkurs Ukryte Skarby ESO 2010 dał miłośnikom astronomii szansę na przeszukanie olbrzymich archiwów ESO z danymi astronomicznymi, w nadziei odnalezienia dobrze ukrytych diamentów, które wymagają oszlifowania przez uczestników. Więcej na temat konkursu: http://www.eso.org/public/events/hiddentreasures/.

Więcej informacji

ESO, Europejskie Obserwatorium Południowe, jest wiodącą międzyrządową organizacją astronomiczną w Europie i najbardziej produktywnym obserwatorium astronomicznym na świecie. Jest wspierane przez 15 krajów: Austria, Belgia, Brazylia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania oraz Włochy. ESO prowadzi ambitne programy dotyczące projektowania, konstrukcji i użytkowania silnych naziemnych instrumentów obserwacyjnych, pozwalając astronomom na dokonywanie znaczących odkryć naukowych. ESO odgrywa wiodącą rolę w promowaniu i organizowaniu współpracy w badaniach astronomicznych. ESO zarządza trzema unikalnymi, światowej klasy obserwatoriami w Chile: La Silla, Paranal i Chajnantor. W Paranal ESO posiada Bardzo Duży Teleskop (Very Large Telescope), najbardziej zaawansowane na świecie astronomiczne obserwatorium w świetle widzialnym oraz dwa teleskopy do przeglądów. VISTA pracuje w podczerwieni i jest największym na świecie instrumentem do przeglądów nieba, natomiast VLT Survey Telescope to największy teleskop dedykowany przeglądom nieba wyłącznie w zakresie widzialnym. ESO jest europejskim partnerem dla rewolucyjnego teleskopu ALMA, największego istniejącego projektu astronomicznego. ESO planuje obecnie 40-metrowej klasy Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski (European Extremely Large optical/near-infrared Telescope - E-ELT), który stanie się “największym okiem świata na niebo”.

Linki

Kontakt

Richard Hook
ESO, La Silla, Paranal, E-ELT and Survey Telescopes Public Information Officer
Garching bei München, Germany
Tel.: +49 89 3200 6655
Tel. kom.: +49 151 1537 3591
E-mail: rhook@eso.org

Krzysztof Czart (Kontakt dla mediów Polska)
Sieć Popularyzacji Nauki ESO oraz Urania - Postępy Astronomii
Toruń, Polska
Tel.: +48 513 733 282
E-mail: eson-poland@eso.org

Śledź ESO w mediach społecznościowych

Jest to tłumaczenie Komunikatu prasowego ESO eso1133

O komunikacie

Komunikat nr:eso1133pl
Nazwa:Large Magellanic Cloud, LMC, NGC 2100
Typ:Local Universe : Star : Grouping : Cluster : Open
Facility:New Technology Telescope
Instrumenty:EMMI

Zdjęcia

The star cluster NGC 2100 in the Large Magellanic Cloud
The star cluster NGC 2100 in the Large Magellanic Cloud
Po angielsku
The star cluster NGC 2100 in the constellation of Dorado
The star cluster NGC 2100 in the constellation of Dorado
Po angielsku
The star cluster NGC 2100 in context
The star cluster NGC 2100 in context
Po angielsku

Filmy

Zooming in on the star cluster NGC 2100 in the Large Magellanic Cloud
Zooming in on the star cluster NGC 2100 in the Large Magellanic Cloud
Po angielsku