Komunikat prasowy

Mgławica w Orionie ciągle pełna niespodzianek

19 stycznia 2011

To zwiewnie wyglądające zdjęcie zostało wykonane za pomocą Wide Field Imager na 2,2-metrowym teleskopie MPG/ESO w Obserwatorium La Silla w Chile. Zaprezentowana mgławica to dużo więcej niż ładny obrazek, gdyż oferuje astronomom widok na obszar formowania się masywnych gwiazd, co pomaga w badaniach i zrozumieniu powstawania gwiazd i ich ewolucji. Dane wykorzystane w tym zdjęciu zostały wybrane przez Igora Czekalina z Rosji, który wziął udział w konkursie astrofotografii Ukryte Skarby ESO 2010. Jego obraz Mgławicy w Orionie uplasował się na siódmym miejscu, ale sam Igor wygrał konkurs, gdyż inne jego zdjęcie zdobyło najwięcej punktów.

Mgławica w Orionie, znana także jako Messier 42, jest jednym z najłatwiej rozpoznawalnych i najlepiej zbadanych obiektów niebieskich. To olbrzymi kompleks gazu i pyłu, w którym formują się masywne gwiazdy, najbliższy Ziemi tego typu obszar. Świecący gaz jest tak jasny, że widać go nawet gołym okiem, a przez teleskop prezentuje fascynujący obraz. Pomimo dotychczasowej znajomości i bliskości obiektu, ciągle jest wiele do zbadania na temat tego gwiezdnego żłobka. Na przykład w 2007 roku okazało się, że mgławica jest bliżej nas niż wcześniej sądzono: 1350 lat świetlnych, a nie 1500 lat świetlnych.

Astronomowie użyli instrumentu Wide Field Image pracującego na 2,2-metrowym teleskopie MPG/ESO w Obserwatorium La Silla w Chile do zaobserwowania gwiazd w M 42. Okazało się, że słabe czerwone karły w mgławicy związanej ze świecącym gazem promieniują znacznie więcej światła niż zakładano wcześniej, co zwiększyło naszą wiedzę o tym słynnym obiekcie występujących w nim gwiazdach. Dane zebrane w tym projekcie naukowym, bez wcześniejszych planów wykonania z nich kolorowego zdjęcia, zostały ponownie wykorzystane do stworzenia szczegółowego zdjęcia M 42, które prezentujemy.

Zdjęcie jest złożeniem kilku ekspozycji wykonanych łącznie w pięciu różnych filtrach. Światło, które przeszło przez filtr czerwony oraz światło z filtra pokazującego świecący gaz wodorowy, zostało pokolorowane na czerwono. Światło w żółto-zielonej części widma ma na zdjęciu kolor zielony, a światło niebieskie – niebieski, natomiast światło przechodzące przez filtr ultrafioletowy otrzymało kolor fioletowy. Czasy ekspozycji wyniosły około 52 minuty dla każdego z filtrów.

Zdjęcie zostało przetworzone przez ESO na podstawie danych obserwacyjnych znalezionych przez Igora Czekalina (Rosja) [1], który wziął udział w konkursie astrofotografii Ukryte Skarby ESO 2010, zorganizowanym w październiku-listopadzie 2010 [2] r. dla każdego, kto lubi tworzyć piękne zdjęcie nocnego nieba wykorzystując rzeczywiste dane astronomiczne.

Uwagi

[1] Igor przeszukał archiwum ESO i zidentyfikował zestawy danych, które wykorzystał do stworzenia swojego zdjęcia M 42. Zdjęcie uplasowało się na siódmej pozycji w konkursie na prawie 100 zgłoszonych fotografii. Oryginalną pracę Czekalina można zobaczyć tutaj. Igor Czekali otrzymał główną nagrodę w konkursie z inne zdjęcie M 78. Przesłał także zdjęcie NGC 3169, NGC 3166 i  SN 200 3cg, które uplasowało się na drugiej pozycji.

[2] Konkurs Ukryte Skarby ESO 2010 dał miłośnikom astronomii szansę na przeszukanie olbrzymich archiwów ESO z danymi astronomicznymi, w nadziei znalezieni ukrytych klejnotów, które potrzebują wyszlifowania przez uczestników. Nadesłano prawie 100 zdjęć, a 10 uczestników zostało nagrodzonych bardzo atrakcyjnymi nagrodami, włącznie z opłaconą wycieczką dla zwycięzcy do Bardzo Dużego Teleskopu VLT na Cerro Paranal w Chile, najbardziej zaawansowanego teleskopu optycznego na świecie. Dziesięciu zwycięzców nadesłało w sumie 20 najlepiej ocenionych zdjęć.

Linki

• Konkurs Ukryte Skarby ESO

• Publikacje naukowe:

http://adsabs.harvard.edu/abs/2009ApJS..183..261D 
http://iopscience.iop.org/0004-637X/722/2/1092

• Zdjęcia Obserwatorium La Silla

Kontakt

Krzysztof Czart
Astronomia.pl
Toruń, Poland
E-mail: k.czart@astronomia.pl

Richard Hook
ESO, La Silla, Paranal, E-ELT and Survey Telescopes Public Information Officer
Garching bei München, Germany
Tel.: +49 89 3200 6655
Tel. kom.: +49 151 1537 3591
E-mail: rhook@eso.org

Śledź ESO w mediach społecznościowych

Jest to tłumaczenie Komunikatu prasowego ESO eso1103