Laser Yepuna i Obłoki Magellana

Jednym z głównych wrogów astronomów jest ziemska atmosfera, która powoduje, że obiekty niebieskie są rozmyte, gdy obserwujemy je teleskopami naziemnymi. Aby temu przeciwdziałać, astronomowie używają techniki zwanej optyką adaptatywną, w której komputerowo sterowane, odkształcalne zwierciadła są dostosowywane setki razy na sekundę, aby skorygować zaburzenia od atmosfery.

To spektakularne zdjęcie pokazuje Yepuna [1], czwarty 8,2-metrowy Teleskop Główny Bardzo Dużego Teleskopu (VLT), strzelającego silną, żółtą wiązką lasera w niebo. Wiązka tworzy świecącą plamę - sztuczną gwiazdę - w ziemskiej atmosferze, poprzez wzbudzenie warstwy atomów sodu na wysokości 90 km. Ta Laserowa Gwiazda Porównania (LGS - Laser Guide Star) jest częścią systemu optyki adaptatywnej VLT. Światło powracające od sztucznej gwiazdy porównania jest używane jako referencyjne do kontroli odkształcalnego zwierciadła i usuwania efektów od zaburzeń atmosferycznych, dzięki czemu można wytwarzać obrazy astronomiczne prawie tak ostre jak uzyskują teleskopy umieszczone w kosmosie.

Laser Yepuna nie jest jedyną rzeczą świecącą na niebie. Można dostrzec także Wielki i Mały Obłok Magellana, na lewo i na prawo od wiązki lasera. Jasna gwiazda na lewo od Wielkiego Obłoku Magellana to Kanopus, najjaśniejsza gwiazda konstelacji Kila. Z kolei gwiazda w pobliżu prawego górnego rogu zdjęcia to Achernar, najjaśniejsza gwiazda konstelacji Erydanu.

Zdjęcie zostało wykonane przez Babaka Tafreshiego, Fotograficznego Ambasadora ESO.

Uwagi

[1] Cztery Teleskopy Główne VLT noszą nazwy obiektów niebieskich w rodzimym języku Mapuczów - mapudungun. Teleskopy główne (UTs - Unit Telescopes) mają imiona: Antu (UT1, Słońce); Kueyen (UT2, Księżyc); Melipal (UT3, Krzyż Południa) oraz Yepun (UT4, Wenus).