Persbericht

Een nieuwe Supernova boven München

ESO Supernova Planetarium & Bezoekerscentrum ingehuldigd

27 april 2018

Op 26 april 2018 is het ESO Supernova Planetarium & Bezoekerscentrum officieel ingehuldigd. De deuren zullen vanaf morgen 28 april 2018 geopend zijn voor het publiek. Het centrum, gevestigd op het ESO-hoofdkwartier in Garching, Duitsland, geeft bezoekers een uniek beeld van de astronomie in het algemeen, en de ESO-specifieke wetenschappelijke resultaten, projecten en technologische doorbraken in het bijzonder. Alle activiteiten in de ESO Supernova zijn dit jaar gratis. Voorstellingen en andere evenementen kunnen online worden geboekt.

Het ESO Supernova Planetarium & Bezoekerscentrum is een gezamenlijke activiteit van ESO en het Heidelberger Institut für Theoretische Studien (HITS). Het gebouw is gedoneerd door de Klaus Tschira Stichting (KTS). Dat is een stichting ter bevordering van de natuurwetenschappen, de wiskunde en de informatica. De faciliteit wordt beheerd door ESO [1].

Het indrukwekkende gebouw is ontworpen door de architecten Bernhardt + Partner. Het lijkt op een compact dubbelstersysteem waarin de ene ster materie overdraagt aan de andere. Dit leidt ertoe dat de zwaardere van de twee sterren als supernova explodeert en tijdelijk even fel straalt als alle sterren in de Melkweg tezamen. Het centrum, dat de toepasselijke naam ESO Supernova heeft gekregen, zal net zo fel stralen als een supernova, om jong en oud te enthousiasmeren voor de astronomie.

Het hart van de ESO Supernova is het digitale planetarium, waarin de bezoekers met behulp van geavanceerde visualisatietechnieken wordt ondergedompeld in het heelal. Het planetarium organiseert veel verschillende voorstellingen en andere culturele evenementen. Van april tot juni 2018 kunnen bezoekers kiezen uit acht verschillende voorstellingen, van de bekroonde animatiefilm The Secrets of Gravity, over de ontdekkingen van Albert Einstein, tot de avontuurlijke documentaire Hidden Universe op het grote scherm.

Voor schoolklassen biedt de ESO Supernova ook twee speciaal ontworpen planetariumvoorstellingen – A Tour of the Solar System en The Skies Above Us – evenals zes speciale workshops die aansluiten bij het lesprogramma. Het groepsprogramma is gericht op kleuterscholen, basisscholen en alle middelbare scholen. Voor leraren biedt de ESO Supernova speciale onderwijstraining.

De ESO Supernova omvat ook een interactieve astronomische tentoonstelling waar bezoekers echte astronomische objecten kunnen bewonderen en aanraken. Maar je kunt er ook je eigen experimenten doen om een idee te krijgen van wat het betekent om astronoom te zijn, om in de wetenschap te werken en om de raadselen van het heelal op te lossen. De eerste permanente tentoonstelling heet The Living Universe en richt zich op het brede thema van het leven in het heelal.

De hoogtepunten van de tentoonstelling zijn onder meer: een 40 meter brede afbeelding van de nachthemel (waarschijnlijk de grootste ter wereld), een meteoriet en een segment van de hoofdspiegel van de toekomstige Extremely Large Telescope dat je mag aanraken, en een praktijklab waar bezoekers hun eigen telescoop kunnen bouwen. Sportieve bezoekers kunnen zelfs een fiets besturen die de snelheid van het licht bereikt! De tentoonstelling kan op eigen gelegenheid worden bezocht of als onderdeel van een rondleiding.

De vergaderzalen op de bovenverdieping kunnen worden gebruikt voor lezingen, workshops en conferenties, en The Void op de begane grond is een gemeenschappelijke lounge met een prachtig sterrendak.

De ESO Supernova is van woensdag tot en met vrijdag geopend van 09.00 tot 17.00 uur en op zaterdag en zondag van 12.00 tot 17.00 uur. Gratis tickets kunnen online worden geboekt en bij aankomst worden afgedrukt.

Het complete programma wordt zowel in het Duits als in het Engels aangeboden en is in 2018 helemaal gratis. Meer informatie, inclusief het programma en details over het plannen van een bezoek, is beschikbaar op de ESO Supernova website.

Bezoekers kunnen zich abonneren op de Public Newsletter van ESO en @ESOSupernovaDE op Facebook en/of Twitter (Duitstalig) of @ESOSupernova op Facebook en/of Twitter (Engelstalig) volgen. Vertegenwoordigers van de media kunnen zich hier aanmelden voor meer nieuws, terwijl leraren zich kunnen abonneren op een speciale nieuwsbrief voor docenten.

Donaties voor en partnerschappen met de ESO Supernova zijn van harte welkom. De diverse ruimten zijn ook te huur.

Noten

[1] Nadat hij een idee had ontwikkeld voor een interessant en innovatief gebouw voor astronomische educatie en publieksvoorlichting, ging wijlen Klaus Tschira, toenmalig directeur van de Klaus Tschira Stichting (KTS) en Heidelberger Institut für Theoretische Studien (HITS), in overleg met ESO om de diverse mogelijkheden van de faciliteit te bespreken. In december 2013 heeft ESO de donatie van de faciliteit officieel aanvaard.

Meer informatie

ESO supernova wordt met trots gesponsord door: LOR Foundation, Evans & Sutherland en Sky-Skan

KTS
De Klaus Tschira Stichting (KTS) is in 1995 opgericht door natuurkundige en mede-oprichter van SAP, Klaus Tschira (1940-2015). Het is een van de grootste niet-commerciële stichtingen met particulier kapitaal. De stichting bevordert de natuurwetenschappen, de wiskunde en de informatica en streeft ernaar de waardering voor deze vakgebieden te vergroten. De activiteiten van de stichting strekken zich uit van de kleuterschool tot middelbare scholen, universiteiten en onderzoeksfaciliteiten. De stichting is stimuleert de ontwikkeling van nieuwe methoden voor wetenschappelijke kennisoverdracht en ondersteunt zowel de ontwikkeling als de begrijpelijke presentatie van onderzoeksresultaten. De ESO Supernova is een donatie van de KTS en ESO zal de faciliteit beheren.

HITS
Het Heidelberger Institut für Theoretische Studien (HITS) is in 2010 door natuurkundige en mede-oprichter van SAP, Klaus Tschira (1940-2015) en de Klaus Tschira Stichting opgericht als een particulier, non-profit onderzoeksinstituut. HITS verricht fundamenteel onderzoek in de natuurwetenschappen, de wiskunde en de informatica, met de nadruk op het verwerken, structureren en analyseren van grote hoeveelheden gegevens. De onderzoeksgebieden lopen uiteen van de moleculaire biologie tot de astrofysica. De aandeelhouders van HITS zijn de HITS Stiftung, een dochteronderneming van de Klaus Tschira Stichting, de universiteit van Heidelberg en het Karlsruhe Institute of Technology (KIT). HITS werkt ook samen met andere universiteiten en onderzoeksinstituten en met industriële partners. De basisfinanciering van HITS wordt verstrekt door de HITS Stiftung, met middelen die zijn ontvangen van de Klaus Tschira Stichting. De belangrijkste externe financieringsinstanties zijn het Duitse ministerie van onderwijs en onderzoek (BMBF), de Duitse Stichting voor Onderzoek (DFG) en de Europese Unie.

ESO
ESO is de belangrijkste intergouvernementele astronomische organisatie in Europa en verreweg de meest productieve sterrenwacht ter wereld. Zij wordt ondersteund door vijftien lidstaten: België, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Italië, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland, en door gastland Chili, met Australië als strategische partner. ESO voert een ambitieus programma uit, gericht op het ontwerpen, bouwen en beheren van grote sterrenwachten die astronomen in staat stellen om belangrijke wetenschappelijke ontdekkingen te doen. Ook speelt ESO een leidende rol bij het bevorderen en organiseren van samenwerking op astronomisch gebied. ESO beheert drie waarnemingslocaties van wereldklasse in Chili: La Silla, Paranal en Chajnantor. Op Paranal staan ESO’s Very Large Telescope (VLT) en haar toonaangevende Very Large Telescope Interferometer, evenals twee surveytelescopen – VISTA, die in het infrarood werkt, en de op zichtbare golflengten opererende VLT Survey Telescope. ESO speelt tevens een belangrijke partnerrol bij twee faciliteiten op Chajnantor, APEX en ALMA, het grootste astronomische project van dit moment. En op Cerro Armazones, nabij Paranal, bouwt ESO de 39-meter Extremely Large Telescope, de ELT, die ‘het grootste oog op de hemel’ ter wereld zal worden.