Persbericht
Een vurig schouwspel van stellaire geboorte en dood
27 november 2013
De Grote Magelhaense Wolk is een van de naaste buren van de Melkweg. Astronomen hebben ESO’s Very Large Telescope ingezet om een van de minder bekende gebieden van dit stelsel te verkennen. Deze nieuwe opname toont wolken van gas en stof die door hete pasgeboren sterren in hun omgeving tot allerlei vreemde vormen zijn gekneed. Ook laat de opname de gevolgen zien van de dood van een ster: filamenten die door een supernova-explosie zijn voortgebracht.
Met een afstand van slechts 160.000 lichtjaar (eso1311) is de Grote Magelhaense Wolk in het sterrenbeeld Goudvis een van onze meest nabije galactische buren. Het stelsel is rijk aan actieve stervormingsgebieden, waarvan sommige – zoals de Tarantulanevel (eso1033) – zo helder zijn dat we ze vanaf de aarde met het blote oog kunnen zien. Deze nieuwe opname, gemaakt met de Very Large Telescope van de ESO-sterrenwacht op Paranal in Chili, geeft een impressie van het gebied NGC 2035 (rechts), dat ook wel de Drakenkopnevel wordt genoemd.
NGC 2035 is een zogeheten HII-gebied, een emissienevel bestaande uit wolken van gas die door de energierijke straling van jonge sterren aan het gloeien worden gebracht. Deze straling berooft de atomen in het gas van hun elektronen, die zich uiteindelijk weer met andere atomen verenigen en licht uitzenden. In die gaswolken bevinden zich ook opeenhopingen van stof die licht absorberen in plaats van uitzenden, en zich als golvende banen en andere donkere vormen vertonen.
De draderige structuren links op de foto zijn niet het gevolg van stergeboorten, maar juist van de dood van een ster. Ze zijn ontstaan bij een van de heftigste gebeurtenissen die in ons heelal plaatsvinden: een supernova-explosie [1]. Bij zulke explosies komt vaak zoveel licht vrij dat het stelsel waartoe de ster behoort volledig wordt overstraald (zie ook eso1315 en potw1323a).
Aan de foto kun je nauwelijks zien hoe groot deze wolken zijn – ze hebben afmetingen van honderden lichtjaren. En ze bevinden zich niet in ons Melkwegstelsel, maar ver daarbuiten. Met een lengte van 14.000 lichtjaar is de Grote Magelhaense Wolk best heel groot, maar in vergelijking met ons Melkwegstelsel, dat ongeveer tien keer zo groot is, is hij bescheiden van omvang.
Deze foto is verkregen met de FOcal Reducer and low dispersion Spectrograph, een instrument van de Very Large Telescope van de ESO-sterrenwacht op Paranal, in het noorden van Chili. De opname maakt deel uit van het Cosmic Gems-programma [2].
Noten
[1] Het overblijfsel van de supernova-explosie dat op deze foto te zien is, heet SNR 0536-67.6.
[2] Het Cosmic Gems-programma van ESO is een initiatief waarbij interessante, intrigerende of visueel aantrekkelijke objecten voor educatieve of publicitaire doeleinden met ESO-telescopen worden gefotografeerd. Het programma maakt gebruik van ‘telescooptijd’ die niet bruikbaar is voor wetenschappelijke waarnemingen. Toch kunnen de verzamelde gegevens geschikt zijn voor wetenschappelijke doeleinden en ze worden daarom ook beschikbaar gesteld aan astronomen.
Meer informatie
ESO is de belangrijkste intergouvernementele astronomische organisatie in Europa en de meest productieve sterrenwacht ter wereld. Zij wordt ondersteund door vijftien landen: België, Brazilië, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Italië, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. ESO voert een ambitieus programma uit, gericht op het ontwerpen, bouwen en beheren van grote sterrenwachten die astronomen in staat stellen om belangrijke wetenschappelijke ontdekkingen te doen. Ook speelt ESO een leidende rol bij het bevorderen en organiseren van samenwerking op astronomisch gebied. ESO beheert drie waarnemingslocaties van wereldklasse in Chili: La Silla, Paranal en Chajnantor. Op Paranal staan ESO’s Very Large Telescope (VLT), de meest geavanceerde optische sterrenwacht ter wereld, en twee surveytelescopen: VISTA werkt in het infrarood en is de grootste surveytelescoop ter wereld en de VLT Survey Telescope is de grootste telescoop die uitsluitend is ontworpen om de hemel in zichtbaar licht in kaart te brengen. ESO is ook de Europese partner van de revolutionaire telescoop ALMA, het grootste astronomische project van dit moment. Daarnaast bereidt ESO momenteel de bouw voor van de 39-meter Europese Extremely Large optical/near-infrared Telescope (E-ELT), die ‘het grootste oog op de hemel’ ter wereld zal worden.
Links
Contact
Richard Hook
ESO Public Information Officer
Garching bei München, Germany
Tel: +49 89 3200 6655
Mobiel: +49 151 1537 3591
E-mail: rhook@eso.org
Marieke Baan (Perscontact Nederland)
ESO Science Outreach Network
en NOVA Informatie Centrum
Tel: +31(0)20-5257480
E-mail: eson-netherlands@eso.org
Over dit bericht
| Persberichten nr.: | eso1348nl |
| Naam: | NGC 2035 |
| Type: | Local Universe : Nebula : Type : Star Formation |
| Facility: | Very Large Telescope |
Afbeeldingen
Our use of Cookies
We use cookies that are essential for accessing our websites and using our services. We also use cookies to analyse, measure and improve our websites’ performance, to enable content sharing via social media and to display media content hosted on third-party platforms.
ESO Cookies Policy
The European Organisation for Astronomical Research in the Southern Hemisphere (ESO) is the pre-eminent intergovernmental science and technology organisation in astronomy. It carries out an ambitious programme focused on the design, construction and operation of powerful ground-based observing facilities for astronomy.
This Cookies Policy is intended to provide clarity by outlining the cookies used on the ESO public websites, their functions, the options you have for controlling them, and the ways you can contact us for additional details.
What are cookies?
Cookies are small pieces of data stored on your device by websites you visit. They serve various purposes, such as remembering login credentials and preferences and enhance your browsing experience.
Categories of cookies we use
Essential cookies (always active): These cookies are strictly necessary for the proper functioning of our website. Without these cookies, the website cannot operate correctly, and certain services, such as logging in or accessing secure areas, may not be available; because they are essential for the website’s operation, they cannot be disabled.
Functional Cookies: These cookies enhance your browsing experience by enabling additional features and personalization, such as remembering your preferences and settings. While not strictly necessary for the website to function, they improve usability and convenience; these cookies are only placed if you provide your consent.
Analytics cookies: These cookies collect information about how visitors interact with our website, such as which pages are visited most often and how users navigate the site. This data helps us improve website performance, optimize content, and enhance the user experience; these cookies are only placed if you provide your consent. We use the following analytics cookies.
Matomo Cookies:
This website uses Matomo (formerly Piwik), an open source software which enables the statistical analysis of website visits. Matomo uses cookies (text files) which are saved on your computer and which allow us to analyze how you use our website. The website user information generated by the cookies will only be saved on the servers of our IT Department. We use this information to analyze www.eso.org visits and to prepare reports on website activities. These data will not be disclosed to third parties.
On behalf of ESO, Matomo will use this information for the purpose of evaluating your use of the website, compiling reports on website activity and providing other services relating to website activity and internet usage.
Matomo cookies settings:
Additional Third-party cookies on ESO websites: some of our pages display content from external providers, e.g. YouTube.
Such third-party services are outside of ESO control and may, at any time, change their terms of service, use of cookies, etc.
YouTube: Some videos on the ESO website are embedded from ESO’s official YouTube channel. We have enabled YouTube’s privacy-enhanced mode, meaning that no cookies are set unless the user actively clicks on the video to play it. Additionally, in this mode, YouTube does not store any personally identifiable cookie data for embedded video playbacks. For more details, please refer to YouTube’s embedding videos information page.
Cookies can also be classified based on the following elements.
Regarding the domain, there are:
- First-party cookies, set by the website you are currently visiting. They are stored by the same domain that you are browsing and are used to enhance your experience on that site;
- Third-party cookies, set by a domain other than the one you are currently visiting.
As for their duration, cookies can be:
- Browser-session cookies, which are deleted when the user closes the browser;
- Stored cookies, which stay on the user's device for a predetermined period of time.
How to manage cookies
Cookie settings: You can modify your cookie choices for the ESO webpages at any time by clicking on the link Cookie settings at the bottom of any page.
In your browser: If you wish to delete cookies or instruct your browser to delete or block cookies by default, please visit the help pages of your browser:
Please be aware that if you delete or decline cookies, certain functionalities of our website may be not be available and your browsing experience may be affected.
You can set most browsers to prevent any cookies being placed on your device, but you may then have to manually adjust some preferences every time you visit a site/page. And some services and functionalities may not work properly at all (e.g. profile logging-in, shop check out).
Updates to the ESO Cookies Policy
The ESO Cookies Policy may be subject to future updates, which will be made available on this page.
Additional information
For any queries related to cookies, please contact: pdprATesoDOTorg.
As ESO public webpages are managed by our Department of Communication, your questions will be dealt with the support of the said Department.