Vallend uit de hemel

Een vuurbol verlicht de nachtelijke hemel in Paranal in de Chileense woestijn waar drie Unit Telescopen en één Hulpelescoop van ESO's Very Large Telescope (VLT) toekijken hoe een meteoroïde aan het slot van zijn reis door het zonnestelsel in een verbluffende lichtflits zijn einde vindt.

Meteoroïden zijn rotsachtige objecten, kleiner dan asteroïden, die door de ruimte dwalen. Wanneer ze de atmosfeer van de aarde binnendringen, worden ze warm en verdampen ze door wrijving met de lucht, waarbij ze een lichtgevend spoor in de lucht achterlaten: een vallende ster (of meteoor). De overblijfselen van een meteoroïde die niet volledig verdampt zijn en de grond bereiken, worden meteoriet genoemd.

De kleur van het lichtgevende spoor onthult de chemische samenstelling van de meteoroïde. Groen en geel licht geven respectievelijk de aanwezigheid van magnesium en ijzer aan. De diffuse rode gloed aan de hemel wordt uitgestraald door de zuurstof en stikstof in de atmosfeer van de aarde.

ESO's VLT is 's werelds meest geavanceerde optische telescoop. Hij bestaat uit vier unit-telescopen en vier beweegbare hulptelescopen. De hulptelescopen werken samen in wat de Very Large Telescope Interferometer (VLTI) wordt genoemd, die het door elke afzonderlijke telescoop verzamelde licht combineert, waardoor astronomen de kosmos op een veel hoger detailniveau kunnen onderzoeken. Terwijl de Unit Telescopen meestal als standalone systemen werken, kan hun licht ook worden gecombineerd in de VLTI. Voorbeelden van wetenschappelijke mijlpalen die dankzij de VLT zijn bereikt, zijn de eerste opname van een extrasolaire planeet en het volgen van de afzonderlijke sterren die draaien rond het superzware zwarte gat dat zich schuil houdt in het centrum van onze melkweg.