Een wolk van verrassingen rond een zware ster

Deze nieuwe opname, gemaakt door de VLT Survey Telescope (VST) op ESO's Paranal, toont de supersterrenhoop Westerlund 1 (eso1034). De uitzonderlijk heldere sterrenhoop staat op een afstand van ongeveer 16.000 lichtjaar van de aarde in het zuidelijke sterrenbeeld Ara (Altaar). Hij bevat honderden zeer zware en heldere sterren, die allemaal slechts een paar miljoen jaar oud zijn. Naar astronomische begrippen zijn het dus nog maar baby's. Ons zicht op de sterrenhoop wordt belemmerd door gas en stof dat het meeste zichtbare licht hindert om tot de aarde door te dringen.

Tijdens het bekijken van nieuwe foto's van Westerlund 1, - afkomstig uit een nieuwe survey van de zuidelijke hemel [1] - hebben astronomen iets gezien wat ze niet verwachtten: rond een van de sterren - W26, een rode superreus, en misschien wel de grootste bekende ster - ontdekten ze wolken van gloeiend waterstofgas, in deze afbeelding zichtbaar als groene objecten.

Zulke gloeiende wolken rond zware sterren zijn zeer zeldzaam, en al helemaal rond een rode superreus. In feite is dit de eerste geïoniseerde nevel die rond zo'n type ster is ontdekt. W26 is van zichzelf te koud om het gas te laten gloeien; astronomen speculeren daarom dat de bron van de ioniserende straling hete blauwe sterren elders in de sterrenhoop zijn, of dat het eventueel een zwakkere maar veel hetere begeleidende ster van W26 is.

W26 zal uiteindelijk als supernova exploderen. De nevel eromheen is vergelijkbaar met de nevel rondom SN1987A, de resten van een ster die in 1987 als supernova explodeerde. [2] SN1987A is de dichtst bij de aarde gelegen waargenomen supernova sinds 1604. Die waarneming in 1987 gaf astronomen de kans om de eigenschappen van zo'n explosie te bestuderen. Het observeren van objecten zoals de nieuwe nevel rond W26, helpt astronomen om het proces van massaverlies, dat uiteindelijk leidt tot de explosieve ondergang van zware sterren, te begrijpen.

noten:
[1] Deze foto maakt deel uit VPHA+. Een gedetailleerd openbaar onderzoek van een groot deel van de Melkweg, dat gebruik maakt van de kracht van de VST op zoek naar nieuwe objecten zoals jonge sterren en planetaire nevels. Een spectaculaire recente foto van de Garnaalnevel werd gemaakt met behulp van waarnemingen uit datzelfde onderzoek.

[2] Men neemt aan dat deze nevel, SN1987A's voorganger omhulde vóór deze als supernova verging.

Links

• Research paper
• Afbeeldingen van de VLT Survey Telescope
• Beelden afkomstig van de VST

Vertaling: Peter Middelkoop