Computergebruik bij ESO door de jaren heen - De verbazingwekkende technologische vooruitgang

Verschuif het groene balkje om de foto's met elkaar te vergelijken.

ESO wordt dit jaar 50. En om deze belangrijke verjaardag te vieren, geven we u een inkijkje in onze geschiedenis. In 2012 tonen we eens per maand een speciale 'Toen en nu'-vergelijking als Foto van de week. We laten zien wat er de afgelopen decennia is veranderd op de sterrenwachten La Silla en Paranal, het ESO-kantoor in Santiago de Chile en het hoofdkwartier in Garching bij München, in Duitsland.

De foto's van deze maand laten zien hoe in de tijd de door ESO gebruikte rekenkracht drastisch is veranderd. Beide foto's tonen hetzelfde beeld maar gescheiden door enkele decennia: de Oostenrijkse astronoom Rudi Albrecht voor een ESO computersysteem.

Op deze historische foto, genomen in 1974 op het ESO-kantoor in Santiago, Chili, zien we hoe Albrecht met een potlood in de hand en gezeten voor een telex, zich buigt over een vel computercode. Hij werkt aan software voor de Spectrum Scanner gekoppeld aan de ESO 1-meter telescoop (ontmanteld in 1994), die zich op het La Silla Observatorium bevond. De gegevens werden verwerkt in Santiago met de Hewlett Packard 2116 minicomputer die zichtbaar is achter de printer. Deze omvangrijke computer met één processor en een adembenemende 16 kilobytes aan magneetkerngeheugen (!), bewaarde de resultaten op magneettape. Het was dan klaar voor verdere verwerking door astronomen op computers in hun eigen instituten. Om bestanden van tape te verwerken die groter waren dan het beschikbare geheugen, ontwikkelde Albrecht een virtueel geheugen, wat tevens een bijdrage was aan het Hewlett Packard Software Center.

De hedendaagse foto toont Albrecht in het Datacenter van het ESO-hoofdkwartier in Garching bij München, Duitsland. dat de gegevens van de ESO-telescopen beheert en verspreidt. Hij staat voor een rek met daarin een systeem dat bestaat uit 40 processoren, 138 terabytes aan opslagcapaciteit en 83 gigabyte aan RAM-geheugen. Dat is 5 miljoen keer meer dan de machine die door hem werd gebruikt in 1974! Alleen al de tabletcomputer die hij vasthoudt presteert beter dan die oude machine en biedt een modern alternatief voor potlood en papier. In de loop der jaren zijn de ESO-computersystemen ontwikkeld om de steeds groter wordende stroom wetenschappelijke data, afkomstig van telescopen van het observatorium, te kunnen blijven vastleggen. Verbeteringen in de telescopen, detectoren en computertechnologie zorgen ervoor dat observatoria nu grote hoeveelheden beelden, spectra, en catalogi produceren. De twee survey-telescopen op Paranal bijvoorveeld, de VST en VISTA, produceren samen meer dan 100 terabyte aan data per jaar. De dagen van magneetband en 16 kilobyte aan geheugen liggen inmiddels lichtjaren achter ons.

vertaling: Peter Middelkoop

Credit

ESO