Mededeling

Meer dan 1000 studies met ESO-gegevens gepubliceerd in 2022

10 mei 2023

Waarnemingen vanuit de ESO-sterrenwachten hebben in 2022 tot meer dan duizend wetenschappelijke artikelen geleid. Hoewel diverse ESO-locaties tijdens de pandemie enkele maanden gesloten waren, of op een lager pitje draaiden, bleef het aantal gerefereerde publicaties opmerkelijk stabiel. Uit een recent rapport van het bibliotheek- en informatiecentrum van ESO blijkt dat het aantal artikelen voor het zesde jaar op rij boven de duizend is uitgekomen.

De belangrijkste bijdragen aan deze publicaties zijn afkomstig van ESO’s Very Large Telescope (VLT) en de VLT Interferometer (VLTI) van de sterrenwacht op Paranal, die in meer dan 580 gerefereerde artikelen hebben geresulteerd. Tot de hoogtepunten behoren de ontdekking van een nieuw soort stellaire explosie, micronova genaamd, en het bespieden van een superzwaar zwart gat dat zich in een ring van stof schuilhoudt. De afgelopen drie jaar was de Multi Unit Spectroscopic Explorer (MUSE) het meest productieve VLT-instrument, een trend die zich in 2022 heeft voortgezet met meer dan 160 artikelen.

De Visible and Infrared Telescope for Astronomy (VISTA) en de VLT Survey Telescope (VST)[1], die zich eveneens op Paranal bevinden, hebben geleid tot bijna 150 publicaties. In ongeveer 17% van deze artikelen zijn waarnemingen van beide telescopen gebruikt. De telescopen van de zuidelijker gelegen ESO-sterrenwacht op La Silla hebben aan ongeveer 175 studies bijgedragen.

In 2022 leverde de Atacama Large Millimeter/Submillimeter Array (ALMA)), waarin ESO partner is, bijna 450 artikelen op. Net als in de afgelopen twee jaar maakte ongeveer de helft daarvan (49%) gebruik van gegevens die waren verkregen via waarnemingstijd die aan in Europa gevestigde astronomen was toegekend. In het bijzonder ontdekte ALMA in 2022 het grootste molecuul tot nu toe in een planeet-vormende schijf.

Tot december 2022 was ESO ook partner van het Atacama Pathfinder Experiment (APEX)[2], dat dicht bij ALMA op het Chajnantor-plateau in de Chileense Atacama-regio staat. De waarnemingen die gedeeltelijk of uitsluitend tijdens ESO-waarnemingstijd zijn verkregen, hebben geleid tot een groot deel van de in 2022 gepubliceerde artikelen (63%). Naast andere resultaten gaf APEX een nieuw beeld van koude gaswolken in de Vlamnevel van Orion.

Het aantal artikelen dat geheel of gedeeltelijk gebruik maakt van archiefgegevens is de afgelopen jaren gestaag toegenomen, tot bijna 40% in 2022. Maar liefst 24% van de artikelen was uitsluitend op archiefgegevens gebaseerd, zonder dat daar ESO-waarnemingen door de auteurs zelf aan te pas kwamen. Deze cijfers bevestigen de grote waarde van het ESO Science Archive.

De indrukwekkende publicatiecijfers benadrukken de belangrijke bijdrage van ESO aan de astronomische gemeenschap in haar zoektocht naar een beter begrip van het heelal.

Meer informatie

De hier gepresenteerde statistieken zijn afkomstig van telbib, een database van gerefereerde artikelen gepubliceerd door de ESO-gebruikersgemeenschap, ontwikkeld en samengesteld door het bibliotheek- en informatiecentrum van ESO. Hoewel er text-mining scripts worden toegepast bij het screenen van de literatuur op artikelen die ESO-data bevatten, worden de artikelen zorgvuldig onderzocht door curatoren voordat ze aan de database worden toegevoegd, om ervoor te zorgen dat alle telbib-artikelen geheel of gedeeltelijk gebruik maken van data van ESO-faciliteiten waarvoor waarnemingstijd door ESO was aanbevolen. De openbare telbib-interface biedt visualisaties van de zoekresultaten, waaronder on-the-fly grafieken en voorgedefinieerde tabellen.

Noten

[1] Het VST-project was een joint venture tussen ESO en de Sterrenwacht van Capodimonte, onderdeel van het Italiaans Nationaal Instituut voor Astrofysica (INAF). Met ingang van 1 oktober 2022 is dit een exclusief project van het INAF, dat door ESO op Paranal wordt gehost.

[2] Sinds 1 januari 2023 host en exploiteert ESO APEX namens het Max-Planck-Institut für Radioastronomie.

Links

•           Fundamentele ESO publicatie-statistieken

•           ESO Telescoop-bibliografie (telbib)

Contact

Uta Grothkopf
ESO Librarian
Garching bei München, Germany
Tel: +49 89 3200 6280
Email: uta.grothkopf@eso.org 

Juan Carlos Muñoz Mateos
ESO Media Officer
Garching bei München, Germany
Tel: +49 89 3200 6176
Email: press@eso.org