Mededeling

ESO wijst contract toe om tertiaire spiegel van ELT te polijsten

15 februari 2017

ESO’s Extremely Large Telescope (ELT), die volgens de planning in 2024 het “eerste licht” ziet, is hypermodern op het gebied van telescooptechnologie. Het optische systeem zal uit niet minder dan vijf afzonderlijke spiegels bestaan, en elk van hen is een indrukwekkend staaltje van techniek.

ESO heeft nu het contract voor het polijsten van de derde spiegel in het lichtpad, bekend als M3, toegewezen aan de Franse onderneming Reosc [1], een dochtermaatschappij van Safran Electronics & Defense. Ze ontvangen de onafgewerkte vorm van SCHOTT, zullen de spiegel en zijn montageonderdelen ontwerpen, het oppervlak polijsten en al de nodige optische tests uitvoeren vóór de oplevering ervan [2]. In juli 2016 kreeg Reosc ook het contract voor het ontwerp, het polijsten en testen van de secundaire spiegel van de telescoop en voor de productie van de vervormbare spiegels waaruit de vierde spiegel van de ELT (M4) zal bestaan.

M3 zal een gigantische 3,8-meter holle spiegel zijn – zo groot als de primaire spiegel van veel huidige telescopen van wereldklasse. Dit is ongewoon aangezien de meeste huidige grote telescopen zoals ESO’s Very Large Telescope en de NASA/ESA Hubble Space Telescope enkel twee gebogen spiegels gebruiken, met soms een platte tertiaire spiegel om het licht om te leiden naar een geschikt brandpunt. Het gebogen oppervlak van M3 zal samenwerken met de primaire en secundaire spiegel om over een groot gezichtsveld tot een betere beeldkwaliteit te komen.

De structuur van de spiegel zal, voordat de reflecterende coating aangebracht wordt, vervaardigd worden uit een geavanceerd materiaal genaamd Zerodur^TM van SCHOTT [3]. Vervolgens dient het gevormd en gepolijst te worden tot een precisie van 15 nanometer.

Noten:

[1] Reosc, een dochteronderneming van Sagem, een hoogtechnologisch bedrijf van Safran, is wereldleider in het ontwerp, de productie en integratie van hoogwaardige optische materialen voor onder andere astronomie, ruimtevaart, hoogenergetische lasers en de halfgeleiderindustrie. Reosc ontwikkelt en produceert hoogwaardige optiek voor satellieten, grote telescopen, hoogenergetische lasers evenals voor de halfgeleiderindustrie. De onderneming bouwde ook de spiegels van 8 meter diameter voor ESO’s Very Large Telescope en de Gemini-telescopen, de 11-meter telescoop voor de Gran Telescopio de Canarias, spiegels voor het Europese Nirspec-instrument op de James Webb Space Telescope van NASA en spiegels voor de astronomische satelliet GAIA van ESA.

[2] Het contract voor het gieten van de M2 werd toegekend op 18 januari 2017.

[3] Zerodur^TMwerd in de late jaren 1960 voor astronomische telescopen ontwikkeld. Het heeft een lage uitzettingscoëfficiënt, zelfs bij grote temperatuurschommelingen, is zeer goed bestand tegen chemicaliën, en kan tot een hoge mate van precisie gepolijst worden. De eigenlijke reflectielaag, gemaakt van aluminium of zilver, wordt gewoonlijk kort voordat de telescoop in werking gesteld wordt op het extreem gladde oppervlak verneveld. Veel bekende telescopen met Zerodur-spiegels, waaronder ESO’s Very Large Telescope in Chili, zijn al decennialang in bedrijf.