APEX
Osiąganie nowych poziomów w astronomii submilimetrowej
ESO zarządza teleskopem Atacama Pathfinder Experiment (APEX) w jednym z najwyżej położonych obserwatoriów na Ziemi, na wysokości 5100 m n.p.m., na płaskowyżu Chajnantor w regionie Atacama w Chile.
APEX to teleskop o średnicy 12 metrów, działający na falach milimetrowych i submilimetrowych - pomiędzy zakresem podczerwonym, a radiowym. Astronomia submilimetrowa otwiera nowe okno na zimny, pyłowy i odległy Wszechświat, ale słabe sygnały z kosmosu są w dużym stopniu absorbowane przez ziemską atmosferę. Chajnantor to idealna lokalizacja dla takiego teleskopu, ponieważ region ten jest jednym z najbardziej suchych na naszej planecie i leży 750 m wyżej niż obserwatoria na Manua Kea, a 2400 m wyżej niż teleskop VLT na Cerro Paranal.
Wycieczka po płaskowyżu Chajnantor
Kliknij w zdjęcie, aby rozpocząć wirtualną wycieczkę po Chajnantor.
APEXCam LIVE.
APEX to największy teleskop submilimetrowy działający na półkuli południowej. Posiada zestaw różnych instrumentów obserwacyjnych dla astronomów. Jednym z głównych jest LABOCA, Large APEX Bolometer Camera. LABOCA używa sieci niezmiernie czułych termometrów – znanych jako bolometry – do wykrywania fal submilimetrowych. Z prawie 300 pikselami jest to największa tego typu kamera na świecie. Aby móc wykryć niewielkie zmiany temperatury spowodowane promieniowaniem submilimetrowym, każdy z termometrów jest chłodzony do mniej niż 0,3 stopnia powyżej zera absolutnego – zimne minus 272,85 stopnia Celsjusza. Wysoka czułość LABOCA, razem z szerokim polem widzenia (jedna trzecia rozmiaru tarczy Księżyca w pełni), czynią instrument bezcennym narzędziem do obrazowania submilimetrowego Wszechświata.
APEX był pionierem dla projektu ALMA, Atacama Large Millimeter/submillimeter Array, rewolucyjnego nowego teleskopu, który ESO, wspólnie z międzynarodowymi partnerami, użytkuje na płaskowyżu Chajnantor. APEX bazuje na prototypowej antenie skonstruowanej dla projektu ALMA i znajdzie wiele obiektów, które ALMA będzie badać szczegółowo.
Projekt APEX działa w ramach współpracy między Max Planck Institute for Radio Astronomy (MPIfR), Onsala Space Observatory (OSO) oraz ESO. Teleskop jest obsługiwany przez ESO.
Badania naukowe teleskopem APEX
Astronomia submilimetrowa to relatywnie mało zbadana granica astronomii, która odsłania Wszechświat niewidoczny w bardziej poznanym świetle widzialnym i podczerwonym. Jest idealna dla badania &bdquozimnego Wszechświata": światło na tych długościach fali świeci z rozległych, zimnych obłoków w przestrzeni międzygwiazdowej, o temperaturach zaledwie kilkudziesięciu stopni powyżej zera absolutnego. Astronomowie używają tej długości fali do badania składu chemicznego i warunków fizycznych w obłokach molekularnych – gęstych obłokach gazu i kosmicznego pyłu, w których rodzą się nowe gwiazdy. W świetle widzialnym te rejony Wszechświata są często ciemne i przesłonięte przez pył, ale świecą jasno w milimetrowej i submilimetrowej części widma. Ten zakres długości fali jest także idealny do badania najmłodszych i najdalszych galaktyk we Wszechświecie, których światło zostało przesunięte ku czerwieni do tych właśnie dłuższych fal.
Cele naukowe
Astrochemia, zimny Wszechświat.
Więcej o badaniach naukowych przy pomocy APEX
- Badania naukowe teleskopami ESO
- Top 10 astronomicznych odkryć ESO, nr 7 (dostęp też w formie prezentacji)
Więcej informacji o APEX
- Więcej ciekawych faktów znajdziesz na stronie z pytaniami i odpowiedziami (FAQ)
- Więcej zdjęć i filmów jest dostępne w multimedialnym archiwum ESO.
- Przeczytaj więcej o obserwatorium w APEX Handout w formacie PDF.
- Dla naukowców: więcej informacji znajduje się na witrynie projektu APEX.
APEX - timelapse
Zwiastun APEX
Pobierz zwiastun w innych formatach z archiwum filmów
APEX
|
There is an Earth-mass of alcohol near the centre of our Milky Way. However, most of it is methanol, and it is diluted 1:1000 with water. Telescopes observing at millimetre and submillimetre wavelengths, like APEX and soon ALMA, are used to detect many other molecules in space.