Very Large Telescope (VLT)

Najbardziej zaawansowane na świecie obserwatorium astronomiczne w świetle widzialnym


Webcam | 09 Mar 2017 19:01 CET
LIVE

NA ŻYWO panoramiczny widok na Paranal ()

Sieć teleskopów VLT (Very Large Telescope - Bardzo Duży Teleskop) to flagowy instrument wśród przyrządów europejskiej astronomii naziemnej na początku trzeciego millenium. Jest najbardziej zaawansowanym instrumentem optycznym na świecie, składającym się z czterech samodzielnych Teleskopów Głównych (Unit Telescopes) o lustrach głównych po 8,2 metra średnicy oraz czterech ruchomych 1,8-metrowych Teleskopów Pomocniczych (Auxiliary Telescopes). Teleskopy mogą pracować razem, aby stworzyć gigantyczny "interferometr", VLTI - Very Large Telescope Interferometer, pozwalając astronomom zobaczyć szczegóły do 25 razy lepiej niż możliwości pojedynczego teleskopu. Promień świetlny jest łączony w VLTI przy pomocy złożonego systemu zwierciadeł w podziemnych tunelach, w których droga pokonywana przez światło musi być utrzymywana z dokładnością nie gorszą niż 1/1000 mm na sto metrów. Przy tej skali precyzji VLTI może rekonstruować obrazy o zdolności rozdzielczej milisekund łuku, co odpowiada rozróżnieniu świateł dwóch reflektorów samochodu będącego na Księżycu.

Teleskopy 8,2-metrowe mogą być używane również indywidualnie. W przypadku jednego takiego teleskopu obrazy bardzo słabych obiektów niebieskich (np. 30 magnitudo) można otrzymać w ciągu jednogodzinnej ekspozycji. Odpowiada to dostrzeżeniu obiektów, które są cztery miliardy razy słabsze od widocznych gołym okiem.

Wielkie teleskopy noszą imiona Antu, Kueyen, Melipal i Yepun.

Mapa Paranal wraz z punktami ewakuacyjnymi
Mapa Paranal wraz z punktami ewakuacyjnymi. Źródło: ESO

Kamera internetowa NA ŻYWO

Live

NA ŻYWO - obraz teleskopu MELIPAL, znanego także jako UT3 ()

Live

W trakcie dni z niezwykle przezroczystym powietrzem, w tle tego zdjęcia widoczny jest wspaniały, wysoki na 6739 metrów n.p.m. wulkan Llullaillaco. Znajduje się on w odległości 190 kilometrów, na granicy z Argentyną. ()

Webcam | 20 Oct 2016 12:03 CEST
NA ŻYWO
Widok dookoła z obiektywu typu rybie oko

Webcam | 20 Oct 2016 12:03 CEST
NA ŻYWO
Dodatkowy nocny widok z obiektywu typu rybie oko (na żywo tylko w nocy)

Wycieczka po Obserwatorium Paranal

Virtual Tour at ESO Very Large Telescope

Kliknij w zdjęcie, aby odbyć wirtualną wycieczkę po VLT i okolicy.

 

Zwiedzanie Obserwatorium Paranal

Teleskopy i instrumenty

Program instrumentów dla VLT jest najambitniejszym programem kiedykolwiek przygotowanym dla pojedynczego obserwatorium. Obejmuje kamery szerokiego pola, kamery korygowane optyką adaptatywną i spektrografy, zarówno o wysokiej zdolności rozdzielczej, jak i wieloobiektowe, pokrywające zakres widmowy od głębokiego ultrafioletu (300 nm) do średniej podczerwieni (24 µm).

Teleskopy Główne (Unit Telescopes)

Teleskopy 8,2-metrowe stoją w zwartych budynkach o kontrolowanej temperaturze, które obracają się razem z teleskopami. Taki projekt minimalizuje niesprzyjające efekty wpływające na warunki obserwacyjne, na przykład od turbulencji powietrza w tubusie teleskopu, które mogą zdarzać się z powodu zmienności temperatury i wiatru.

Pierwszy z teleskopów, 'Antu', rozpoczął właściwe obserwacje naukowe 1 kwietnia 1999 r. Obecnie działają wszystkie cztery Teleskopy Główne i wszystkie cztery Teleskopy Pomocnicze.

Teleskopy Pomocnicze (Auxiliary Telescopes)

Cztery teleskopy 8,2-metrowe można połączyć w VLTI, ale zazwyczaj są używane do indywidualnych obserwacji, a dla trybu interferometrycznego można z nich korzystać jedynie w ograniczonej liczbie nocy w roku. Natomiast cztery mniejsze, dedykowane Teleskopy Pomocnicze są dostępne dla VLTI każdej nocy.

Badania naukowe przy wykorzystaniu VLT

VLT ma bezdyskusyjny wpływ na astronomię obserwacyjną. Jest najbardziej produktywnym indywidualnym naziemnym urządzeniem obserwacyjnym, a rezultaty z VLT doprowadziły do publikacji o średniej ponad jeden recenzowany artykuł naukowy dziennie. VLT ma duży wkład do roli ESO jako najbardziej produktywnego naziemnego obserwatorium na świecie. VLT zastymulowało nową erę odkryć, z kilkoma bardzo istotnymi na czele, m.in. pierwsze zdjęcie planety pozasłonecznej (eso0842), śledzenie indywidualnych gwiazd poruszających się wokół supermasywnej czarnej dziury w centrum Drogi Mlecznej (eso0846) i obserwacje poświaty po najdalszym znanym błysku gamma.

Więcej o badaniach naukowych przy pomocy VLT

Więcej na temat teleskopu VLT

Residencia

Hotel VLT, Residencia, jest budynkiem uhonorowanym nagrodami, który służył jako tło fragmentu filmu o Jamesie Bondzie pt. Quantum of Solace.

Więcej informacji o VLT

Zwiastun VLT

Pobierz zwiastun VLT z archiwum filmów

VLT

Name: Very Large Telescope
Site: Cerro Paranal
Altitude: 2635 m
Enclosure: Compact optimised cylindrical enclosure
Type: Optical/infrared, with interferometry
Optical design: Ritchey-Chrétien reflector
Diameter. Primary M1: 8.20 m
Material. Primary M1: ZeroDur
Diameter. Secondary M2: 0.94 m
Material. Secondary M2: Beryllium
Diameter. Tertiary M3: 1.242 x 0.866 m (elliptical flat)
Mount: Alt-Azimuth mount
First Light date: UT1, Antu: 25 May 1998
UT2, Kueyen: 1 March 1999
UT3, Melipal: 26 Jan 2000
UT4, Yepun: 4 September 2000
Active Optics: Yes
Adaptive Optics: UT4: Laser Guide Star + NACO
Interferometry: UT maximum 130 m baseline
Images taken with the VLT: Link
Images of the VLT: Link
Press Releases with the VLT: Link

 

 

VLT w Google Maps

 

Zobacz większą mapę



Pobierz trójwymiarowe modele teleskopów i zobacz je w Google Earth (plik kmz, 4,8 MB)