Persberichten 2016

10 februari 2016: Op deze nieuwe foto van de ESO-sterrenwacht op La Silla in Chili is een pas gevormde ster te zien die de kosmische wolken in zijn omgeving aanlicht. De stofdeeltjes in de uitgestrekte wolken rond de ster HD 97300 verstrooien het licht ervan zoals mist het licht van een autokoplamp verstrooit. Het resultaat is de reflectienevel IC 2631. Hoewel HD 97300 nu nog het stralende middelpunt vormt, is het stof dat hem zo opvallend maakt een voorbode van de geboorte van nog meer sterren, die de show wel eens zouden kunnen gaan stelen.

3 februari 2016: Astronomen hebben met de telescopen ALMA en IRAM voor het eerst een rechtstreekse meting gedaan van de temperatuur van de grote stofdeeltjes in het buitenste deel van een planeet-vormende schijf rond een jonge ster. Door een nieuwe techniek toe te passen op een object dat de bijnaam Vliegende Schotel draagt, hebben zij ontdekt dat de deeltjes veel kouder zijn dan verwacht: –266 graden Celsius. Dit verrassende resultaat wijst erop dat de bestaande schijfmodellen moeten worden bijgesteld.

27 januari 2016: Veel sterrenstelsels zitten tjokvol stof, en andere vertonen donkere banden van ondoorzichtig kosmisch roet tussen hun sterren en gaswolken. Maar het onderwerp van deze nieuwe foto, gemaakt met de OmegaCAM-camera van ESO’s VLT Survey Telescope in Chili, is uitzonderlijk: dit kleine sterrenstelsel, dat IC 1613 heet, is een echte netheidsmaniak! Het bevat heel weinig kosmisch stof, waardoor astronomen zijn inhoud heel goed kunnen bekijken. De properheid van dit stelsel is cruciaal voor ons begrip van het ons omringende heelal.

15 januari 2016: Het helderste sterrenstelsel in het heelal dat we kennen – de quasar W2246-0526, die we zien zoals hij was toen het heelal minder dan 10% van zijn huidige leeftijd had – is zo turbulent dat het bezig is om zijn hele voorraad stervormingsgas uit te stoten. Dat blijkt uit nieuwe waarnemingen met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA).

13 januari 2016: Inzoomen op zwarte gaten – dat is de hoofdtaak van het pas geïnstalleerde instrument GRAVITY van ESO’s Very Large Telescope in Chili. Tijdens zijn eerste waarnemingen heeft GRAVITY met succes het sterlicht van alle vier de hulptelescopen van de VLT gecombineerd. Het grote team van Europese astronomen en technici, onder leiding van het Max-Planck-Institut für extraterrestrische Physik in Garching, dat GRAVITY heeft ontworpen en gebouwd, is enthousiast over de prestaties. Tijdens deze eerste test heeft het krachtigste instrument dat tot nu toe in de VLT Interferometer is geïnstalleerd is al een aantal opmerkelijke primeurs op zijn naam geschreven.