Aankondigingen

27 januari 2017: ESO nodigt u uit aan de vierde Photo Nightscape Awards (PNA) – een internationale wedstrijd voor astrofotografen – deel te nemen. Als partnerorganisatie van de wedstrijd, georganiseerd door de Association Française d’Astronomie, zal ESO de winnaar van de categorie Nightscape de gelegenheid geven een bezoek te brengen aan de sterrenwacht Paranal, gelegen in het noorden van Chili, thuisbasis van de Very Large Telescope (VLT). De categorieën voor volwassen deelnemers zijn: nachtopnamen, timelapse en in de stad en fotografen uit alle landen kunnen eraan deelnemen. De juniorcategorie van de Photo Nightscape Awards is enkel voor Franse jongeren onder 18 jaar. Iedereen die aan de wedstrijd wenst deel te nemen, dient een registratieformulier in te dienen samen met hun foto of timelapse-opname, en een formulier met ouderlijke toestemming indien de deelnemers jonger dan 18 jaar zijn. Inzendingen kunnen tot 15 augustus 2017 opgestuurd worden naar het hiernavolgende e-mailadres: pna@photonightscapeawards.com. Bekijk voor meer ...

20 januari 2017: Op 27 april 2017 zal ESO deelnemen aan de activiteitendag Girls’ Day in Duitsland, waarbij technische ondernemingen, universiteiten en onderzoeksorganisaties hun deuren openen voor vrouwelijke scholieren om hen inzicht te geven in wetenschappelijke en technologische beroepen, en om hen aan te moedigen een carrière te kiezen in een STEM-richting (wetenschappen, technologie, techniek en wiskunde). De plaatsen voor het evenement zijn beperkt. Gelieve de website van Girls’ Day te bezoeken om te registreren. De Girls’ Day van ESO zal het werk van ESO en veel dagdagelijkse activiteiten in de schijnwerper zetten, zoals astrofysisch onderzoek, mechanisch en optomechanisch ontwerp en integratie, bedrijfswerkzaamheden en veel meer. Het programma omvat inleidende lezingen evenals doe-workshops over astronomie en techniek. De leerlingen leren hoe astronomische instrumenten gebouwd, getest en bediend worden. Ook leren ze hoe gegevens verzameld worden en in astronomisch onderzoek aangewend worden om de grote vragen over het universum te beantwoorden. Dit verschaft de ...

11 januari 2017: De winnaars van de Catch a Star-wedstrijd van dit jaar werden bekendgemaakt. De hoofdprijs werd aan verscheidene projecten toegekend. De titel van het project, de deelnemers en de herkomst/nationaliteit worden eveneens vermeld. Een volledige lijst met de winnende projecten vindt u op de website van Catch a Star. ESO schenkt een astronomische afbeelding aan iedereen die de top 5 behaald heeft en elk winnend team krijgt ook de kans om ofwel waarnemingen te verrichten op de Nationale Astronomische Sterrenwacht “Rozhen” in Bulgarije, ofwel deel te nemen aan een videoconferentie met een professionele astronoom. Leerlingen van middelbare scholen overal ter wereld werden uitgenodigd om deel te nemen aan de wedstrijd. Daartoe moesten de leerlingen een schriftelijk verslag over een astronomisch onderwerp van hun keuze indienen – bijvoorbeeld een astronomisch object, fenomeen, waarneming, wetenschappelijk probleem of een theorie. De Catch a Star-wedstrijd is een samenwerking tussen de European Association for Astronomy Education ...

4 januari 2017: Met deze ESOcast 90 introduceren we de reeks ESOcast Light, een podcast om de wonderen van het heelal in hapklare brokjes voor te stellen. Kort, pittig en ter zake presenteert de gloednieuwe format geavanceerde wetenschap in een heldere visuele stijl waardoor degene die onderweg zijn op de hoogte blijven van astronomisch nieuws en ontdekkingen. De snelle format is perfect om op elk moment en om het even waar te bekijken. Ook is er een 4K UHD-versie beschikbaar voor optimale kwaliteit. De afleveringen van ESOcast Light zullen de gewone, langere ESOcasts niet vervangen, maar vormen een aanvulling met actueel astronomisch nieuws en afbeeldingen in persberichten van ESO. Bekijk hier de eerste aflevering van ESOcast Light. U kunt zich abonneren op de ESOcast in iTunes, toekomstige afleveringen ontvangen op YouTube of volg ons op Vimeo. Veel andere afleveringen van ESOcast zijn eveneens beschikbaar.

22 december 2016: De interesse voor het naburige stersysteem Alpha Centauri is groot sedert de recente ontdekking van een planeet met ongeveer dezelfde massa als de aarde, bekend als Proxima b, die om de derde ster van het systeem heen draait – de ster die het dichtst bij onze zon staat – Proxima Centauri. Hoewel het grotere tweetal van het systeem, Alpha Centauri A en B, een eigenbeweging aan de hemel lijken te hebben die vergelijkbaar is met die van de kleinere, zwakkere Proxima Centauri was het onmogelijk aan te tonen dat de drie sterren werkelijk een drievoudig stersysteem vormen die door zwaartekracht aangetrokken worden. Drie astronomen, Pierre Kervella, Frédéric Thévenin en Christophe Lovis, zijn nu tot de conclusie gekomen dat de drie sterren inderdaad één systeem vormen, samengehouden door onderlinge zwaartekracht. Gedurende 100 jaar na de ontdekking ervan was het door de zwakke lichtuitstraling van Proxima Centauri uitermate moeilijk om betrouwbare metingen ...

20 december 2016: De nieuwste editie van ESO’s driemaandelijks tijdschrift The Messenger is nu beschikbaar online. Ontdek het laatste nieuws van ESO over onderwerpen gaande van nieuwe instrumenten tot de recentste wetenschappelijke ontdekkingen. De hoogtepunten in deze uitgave zijn: Het bereiken van nieuwe astronomische hoogtepunten – perspectieven van ESO op lange termijn VLT/VLTI, instrumenten van de tweede generatie: geleerde lessen Wetenschappelijke beeldgegevens voor HAWK-I, VIMOS en VIRCAM: de samenwerking tussen ESO en het Verenigd Koninkrijk. Een ALMA-opname van het Hubble Ultra Deep Field Eerste detectie met ALMA van fusie van een cluster van sterrenstelsels Download The Messenger in PDF-formaat of bezoek de website van The Messenger om u te abonneren en een gratis gedrukte versie te ontvangen. Dit product is ook beschikbaar in de ESOshop.

19 december 2016: Great Websites for Kids (GWS) van de Association for Library Service to Children (ALSC) heeft Space Scoop uitgekozen als een van de tien beste websites voor kinderen tot de leeftijd van 14 jaar. ALSC is een afdeling van de American Library Association (ALA) en de selectie van de Great Websites for Kids door het GWS-comité vindt drie keer per jaar plaats. ESO is verheugd één van de onderzoeksinstituten te zijn die samen met ESA, NASA Chandra, Las Cumbres Observatory en anderen content verstrekken voor Space Scoop. De Space Scoop-website werd een jaar geleden opgestart als onderdeel van de door de Europese Commissie gefinancierde projecten Universe Awareness en Space Awareness. Elke week brengt de website het recentste astronomische nieuws in een vorm die geschikt is voor kinderen en hun leerkrachten, om te onderrichten en te inspireren. Space Scoop wordt gepubliceerd in digitale en gedrukte vorm, evenals via een mobiele app, podcasts ...

15 december 2016: Gedurende bijna acht jaar heeft de VIsible MultiObject Spectrograph (VIMOS) op ESO’s Very Large Telescope (VLT) in Chili in twee gebieden aan de zuidelijke hemel een driedimensionale kaart van sterrenstelsels samengesteld. Het opmeten van de spectra van meer dan 90.000 verafgelegen sterrenstelsels nam in totaal 440 uur observatietijd in beslag. Hierdoor ontstond een kaart die een hemelgebied van 24 vierkante graden beslaat, wat overeenkomt met een afstand toen het heelal ongeveer half zo oud was als nu. [1] In 2013 berichtte ESO dat het internationale astronomenteam van de VIMOS Public Extragalactic Survey (VIPERS) gegevens verzameld had van ongeveer 60% van het totaal te observeren aantal sterrenstelsels. Nu alle waarnemingen voltooid zijn, vormt dit het grootste roodverschuivingsonderzoek ooit uitgevoerd met ESO telescopen [2] en het biedt een beeld van structuren in het vroegere heelal in nooit eerder voorgekomen detail en ruimtelijke omvang. Door te onderzoeken hoe sterrenstelsels miljarden jaren geleden in ...

15 december 2016: De 21ste uitgave van CAPjournal (Communicating Astronomy with the public) is verschenen! In deze uitgave stellen onze medewerkers een zomerprogramma astronomie voor middelbare scholieren voor; evalueren een online cursus astronomie; geven essentiële tips over hoe je met succes een persbericht schrijft; en beschrijven astronomiecommunicatie in zijn meest informele vorm – een steeds uitgebreider programma van astronomie-evenementen die in bars gehouden worden. Dit allemaal en meer vind je in dit gratis, peer-reviewed tijdschrift voor communicatieverantwoordelijken inzake astronomie – nu beschikbaar als download. Dit product is eveneens beschikbaar in de ESO shop.

6 december 2016: De recentste uitgave van het gratis tijdschrift Science in School is nu online en in gedrukte vorm beschikbaar. Dit Europese tijdschrift voor leerkrachten wetenschappen biedt in elke uitgave inspirerende artikelen en doe-activiteiten voor leerlingen. Het beoogt het bevorderen van het wetenschappelijk onderwijs door de communicatie tussen leerkrachten, wetenschappers en iedereen die betrokken is in het wetenschappelijk onderwijs in Europa te stimuleren. Enkele van de hoogtepunten in deze uitgave zijn: Vermenging van zintuigen: synesthesie begrijpen; Onder druk: de rol van de aardmantel in ons klimaat; een interview met Andy Brunning, het meesterbrein achter Compound Interest; en een verslag over de European CanSat competition 2016. Praktische onderwijsactiviteiten voor in de klas: een activiteit voor de lagere school waarbij leerlingen “Een magneet voor een dag” kunnen zijn; Wind en regen: meteorologie in de klas voor leerlingen natuurkunde; en Chembot: scheikunde met robots. Science in School wordt gepubliceerd door EIROforum, een samenwerking tussen acht ...

29 november 2016: De prestigieuze De Zeeuw-Van Dishoeck-afstudeerprijs voor astronomie wordt elk jaar toegewezen aan een Nederlandse student voor het beste masterproefschrift over astronomie. De prijs heeft als doel jong talent op het gebied van astronomie te stimuleren; de winnaar krijgt een certificaat en een geldbedrag van 3.000 euro. Dit jaar wordt de prijs uitgereikt aan Jakob van den Eijnden van de Universiteit Amsterdam voor zijn proefschrift met de titel "Probing the short-timescale evolution of quasi-periodic oscillations". De prijs, vernoemd naar Tim De Zeeuw, directeur-generaal van ESO en Ewine van Dishoeck, professor theoretische sterrenkunde en professor moleculaire astrofysica bij de Universiteit Leiden, wordt toegekend door de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (KHMW).

29 november 2016: Door de wolkeloze Chileense hemel zweven lijkt misschien iets uit een droom, maar deze ESOcast maakt dit mogelijk. Verbluffende luchtopnamen van de ESO-faciliteiten in Chili bieden een nieuw perspectief op de productiefste astronomische sterrenwachten ter wereld, en tonen hun technische vernuft en de spectaculaire omgeving vanuit een geheel nieuw gezichtspunt. De tocht brengt ons langs de ESO-sterrenwachten La Silla, Paranal, Chajnantor en ook Cerro Armazones —de site voor de toekomstige European Extremely Large Telescope. De ijle lucht op de extreme hoogte van deze sterrenwachten zorgt voor prachtige, kristalheldere uitzichten over de Atacama-woestijn, vele kilometers in het rond. Natuurlijk bevinden deze telescopen zich daar vanwege de schitterende show die de Chileense hemel bijna iedere nacht biedt. Timelapse-opnamen van het heelal tonen enkele van de meest ongelofelijke verschijnselen van het universum dat om ons heen danst. U kunt zich abonneren op de ESOcast in iTunes, toekomstige afleveringen ontvangen op YouTube of volg ...

14 november 2016: De ceremonie voor de prijsuitreiking van de Photo Nightscape Awards 2016 — georganiseerd door de Association Française d'Astronomie — vond plaats op 12 november in de Cité des Sciences et de l'Industrie in Parijs. Thierry Botti, afgevaardigde van ESO Science Outreach Network in Frankrijk, was aanwezig op de ceremonie om de deelnemers te feliciteren en om in naam van ESO de hoofdprijs uit te reiken: een reis naar de Very Large Telescope in Chili. Meer dan 400 foto's en timelapse-opnamen uit meer dan 45 landen werden dit jaar voor de wedstrijd ingediend. Uit deze inzendingen werden acht winnaars gekozen. Lars Lindberg Christensen, diensthoofd van de afdeling educatie en public outreach van ESO was een van de juryleden die de winnaars selecteerden. De prijzen werden toegekend aan de eerste en tweede plaats in elk van de drie categorieën: nachtopnamen, in de stad en timelapse en verder nog twee prijzen in de ...

9 november 2016: Op 29 en 30 mei 2017 geeft ESO een workshop met de titel "Public Awareness of Research Infrastructures II — Communicating the Importance of Science to Society". De workshop, samen georganiseerd door de Association of European-level Research Infrastructure Facilities (ERF-AISBL), het Heinz-Maier-Leibnitz Zentrum (MLZ) en het EIROforum, vindt plaats in het hoofdkwartier van ESO in Garching bei München in Duitsland. Het belang van wetenschap in de maatschappij mag niet onderschat worden en doeltreffende communicatie tussen wetenschappers en het grote publiek speelt een belangrijke rol. Inspanningen om de resultaten van spannende en baanbrekende wetenschap te delen met een breed publiek oogstten veel succes, wat resulteert in een nieuwsgieriger en nog meer betrokken publiek. De workshop zal een praktijkgericht forum zijn voor communicatieverantwoordelijken en PR-medewerkers van belangrijke onderzoeksinstellingen en zal hen de gelegenheid bieden hun ervaring en expertise te delen. De onderwerpen die aan bod komen zijn: evaluatie van communicatieactiviteiten en de ...

4 november 2016: Meer dan 180 videosollicitaties uit 25 landen werden ingediend voor het sterrenkundekamp 2016 van ESO en de winnaars van de beurzen aangeboden door ESO en de nationale partners werden geselecteerd. Het niveau van de sollicitaties was dit jaar extreem hoog, met een aantal zeer enthousiaste toekomstige wetenschappers en ingenieurs die dit jaar graag een plaatsje zouden bemachtigen op het sterrenkundekamp. ESO is verheugd aan te kondigen dat Lucia Mendes Cucchieri uit Brazilië de winnaar is van de ESO-beurs. De beurs dekt de volledige kosten van het kamp en de reis ernaartoe voor de leerling. De volgende leerlingen zullen eveneens financiële steun ontvangen van de nationale partners: Van het Instituut voor Astronomie aan de Universiteit Leuven, België, financiële steun voor Lara Delbroek Van het Stellar Astrophysics Centre at Aarhus University, Denemarken, financiële steun voor Jesper Holm en Sebastian Stangegaard Van de German Astronomical Society, Duitsland, financiële steun voor Malin Moll Van ...

28 oktober 2016: A major milestone has been reached in the project to transform Unit Telescope 4 (Yepun) of ESO’s Very Large Telescope (VLT) into a fully adaptive telescope, with the installation of a deformable secondary mirror on the telescope. Adaptive Optics systems compensate for the blurring effect of the Earth’s atmosphere that degrades the sharpness of images that can be obtained with a telescope — even a very large and sophisticated one like the VLT. The installation of the new Adaptive Optics Facility (AOF) as an integral part of UT4 will enable the telescope to obtain even sharper images. The deformable secondary mirror consists of a 1.96 mm-thick flexible mirror sitting on a mount that holds 1170 actuators which change the shape of the mirror to correct for the effect of turbulence in the atmosphere. At just over one metre in diameter, this is the largest adaptive optics mirror ever produced. The ...

27 oktober 2016: In March 2016, the “Fulldome Expedition” gathered breathtaking visuals for the forthcoming ESO Supernova Planetarium & Visitor Centre, which will open in late 2017 in Garching near Munich, Germany. The team, composed of photographer Yuri Beletsky, ESO photo ambassadors Petr Horalek and Babak Tafreshi — accompanied by the pioneer of ultrafast planetarium cinematography, Theofanis Matsopoulos — ventured out to ESO’s world-leading observatories in Chile’s Atacama desert. This ESOcast tells the story of their visit and shares some of the remarkable images they brought back. The Fulldome Expedition brought back a wide range of beautiful visuals, having captured thousands of stills and videos of the crystal clear Chilean night sky. Members of the public who come to ESO’s Supernova Planetarium & Visitor Centre will be able to enjoy the spoils of this venture for years to come. As the world’s first open-source planetarium, all of the visuals obtained on this Expedition, ...

25 oktober 2016: High up in the Atacama Desert in Chile, ESO’s Paranal Observatory has welcomed a very special guest. Former President of Finland, Tarja Halonen, visited the Paranal facilities, including the Very Large Telescope (VLT), on 21 and 22 October 2016. Prior to that, on 20 October, Ms. Halonen paid a visit to the Joint ALMA Observatory (JAO), after delivering a talk at CEPAL (the Economic Commission for Latin America and the Caribbean) on the global situation of women in the 21st Century. During her visit to the JAO she met women scientists and engineers working at ALMA and ESO and was given a presentation about the ALMA residence, which is nearing completion and is based on a design by Finnish architects. Finland became the eleventh member state of the European Southern Observatory in 2004, during Ms. Halonen’s presidency. Since then, ESO has benefitted from the frontline scientific expertise for which the ...

20 oktober 2016: A very rare gravitational lensing event, set to occur in 2028, has been predicted by a team of French astronomers led by Pierre Kervella of the CNRS/Universidad de Chile. It will provide an ideal opportunity to look for evidence of a planet around a nearby star. Using both new and archive data obtained with a range of ESO telescopes [1], the team has predicted the trajectories of the fast-moving stellar duo known as the Alpha Centauri A and B, with negligible error. That has allowed them to predict every close alignment until 2050 between the Alpha Centauri pair and the stars which lie close to them on the sky — but which are in fact a great deal further away in space [2]. Whilst it is satisfying to see into the future with such impressive accuracy, that is not the real prize in these results; they provide a unique opportunity ...

20 oktober 2016: New high-definition cameras have been installed at ESO’s Very Large Telescope (VLT) and at the Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA). They will provide improved 24/7 interactive views of these two flagship observatories in Chile and will complement ESO’s suite of existing live webcam views.. The new cameras provide a live 360-degree view of the activities at the observatories throughout the year and can be used interactively to explore the site in all directions in exquisite detail. In addition, there are several high-resolution “points of interest”, which include a dedicated feed of the Cerro Armazones mountain in Chile — the site of the new European Extremely Large Telescope (E-ELT) — to document the construction of the world’s largest optical telescope, scheduled for completion in 2024. Also shown are the operations of the smaller Auxiliary Telescopes at Paranal, and, on very clear days, the Llullaillaco volcano can be seen, at a distance ...