Een gigantische kosmische bel

Met een middellijn van meer dan 300.000 lichtjaar, dit is drie keer de diameter van de Melkweg, is deze kleurrijke bel geïoniseerd gas (in het blauw op deze foto) de grootste die ooit ontdekt werd. De enorme bel bevat 10 individuele sterrenstelsels en bevindt zich in een gebied dat bijzonder rijk is aan sterrenstelsels genaamd COSMOS-Gr30, op 6,5 miljard lichtjaar van de aarde. Vanwege de vele sterrenstelsels werd deze groep dan ook als onderzoeksobject gekozen. De cluster is zeer gevarieerd – in sommige sterrenstelsels worden nog steeds sterren gevormd, terwijl andere niet meer actief zijn;  sommige zijn heel helder, andere dan weer zwak; sommige hebben veel massa, andere weinig.

Deze recordbrekende bel werd ontdekt dankzij de ongelooflijke nauwkeurigheid van het MUSE-instrument, bevestigd op ESO’s Very Large Telescope en vervolgens gedetailleerd bestudeerd. MUSE, werkzaam in zichtbare golflengten, combineert de mogelijkheden van een fototoestel met de meetcapaciteit van een spectrograaf en creëert zo een uniek en krachtig instrument dat kosmologische objecten die anders in het duister gehuld zouden blijven, zichtbaar maakt.

Via de krachtige blik van MUSE op de hemel begrijpen sterrenkundigen nu dat deze gaswolk er oorspronkelijk niet was, maar door sterrenstelsels afgestoten werd ofwel tijdens hevige interacties of door superwinden, aangedreven door actieve zwarte gaten en supernova’s. Ze onderzochten ook hoe deze prachtige bel geïoniseerd raakte. Aangenomen wordt dat het gas in het bovenste gedeelte geïoniseerd raakte door de intense elektromagnetische straling van pasgeboren sterren en schokgolven afkomstig van galactische activiteit. Astronomen vermoeden dat in het fel rood gekleurde actieve sterrenstelsel onderaan links op de opname de elektronen van hun atomen zouden kunnen zijn afgespleten.

Links

• Vergelijking van COSMOS-Gr30, geobserveerd met Hubble en MUSE
• COSMOS-Gr30 geobserveerd met de Hubble Space Telescope van NASA/ESA
• Onderzoeksartikel