1 00:00:02,500 --> 00:00:05,500 Αυτή είναι η αφήγηση μίας επικής περιπέτειας... 2 00:00:10,500 --> 00:00:15,500 Μία ιστορία για τη κοσμική περιέργεια, το θάρρος και την επιμονή... 3 00:00:18,500 --> 00:00:23,500 Η ιστορία του πώς η Ευρώπη πήγε στο Νότο για να εξερευνήσει τ’ άστρα. 4 00:01:12,500 --> 00:01:16,500 Πηγαίνοντας Νότια 5 00:01:17,500 --> 00:01:22,500 Καλωσήλθατε στο ESO, το Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο. 6 00:01:25,500 --> 00:01:28,500 Πενήντα χρονών πια, αλλά πιο ζωντανό από ποτέ. 7 00:01:34,500 --> 00:01:37,500 Το ESO είναι η πύλη της Ευρώπης προς τ’ άστρα. 8 00:01:38,500 --> 00:01:41,500 Εδώ αστρονόμοι από δεκαπέντε χώρες 9 00:01:41,500 --> 00:01:43,500 ενώνουν τις δυνάμεις τους για να ανακαλύψουν τα μυστικά του Σύμπαντος. 10 00:01:45,000 --> 00:01:46,000 Πώς; 11 00:01:46,000 --> 00:01:49,500 Κατασκευάζοντας τα μεγαλύτερα τηλεσκόπια στη Γη. 12 00:01:49,500 --> 00:01:51,500 Σχεδιάζοντας ευαίσθητες κάμερες και όργανα. 13 00:01:52,500 --> 00:01:54,500 Μελετώντας τους ουρανούς. 14 00:01:56,500 --> 00:01:59,500 Παρατηρούν αντικείμενα κοντινά και μακρινά, 15 00:01:59,500 --> 00:02:02,500 από κομήτες που διατρέχουν το Ηλιακό Σύστημα, 16 00:02:02,500 --> 00:02:06,500 ως μακρινούς γαλαξίες στα όρια του χώρου και του χρόνου, 17 00:02:06,500 --> 00:02:11,500 προσφέροντας μας νέες γνώσεις και μία ανεπανάληπτη ματιά στο Σύμπαν. 18 00:02:43,000 --> 00:02:45,500 Ένα Σύμπαν μυστηρίων και κρυμμένων μυστικών. 19 00:02:46,500 --> 00:02:48,500 Και εκθαμβωτικής ομορφιάς. 20 00:02:50,000 --> 00:02:52,000 Από τις μακρινές βουνοκορφές της Χιλής, 21 00:02:52,000 --> 00:02:54,500 οι Ευρωπαίοι αστρονόμοι στρέφουν το βλέμμα στα άστρα. 22 00:02:55,000 --> 00:02:56,000 Αλλά γιατί στη Χιλή; 23 00:02:56,500 --> 00:02:59,500 Τι έκανε τους αστρονόμους να πάνε στο Νότο; 24 00:03:03,500 --> 00:03:07,500 Η έδρα του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου βρίσκεται στο Γκάρχινγκ της Γερμανίας. 25 00:03:11,500 --> 00:03:15,500 Αλλά από την Ευρώπη είναι ορατό μόνο μέρος του ουρανού. 26 00:03:15,500 --> 00:03:19,500 Για να συμπληρωθεί η εικόνα, πρέπει να πάμε νότια. 27 00:03:28,500 --> 00:03:32,500 Για πολλούς αιώνες, οι χάρτες του νότιου ουρανού εμφάνιζαν εκτεταμένες κενές περιοχές – 28 00:03:32,500 --> 00:03:35,500 μία Terra Incognita των ουρανών. 29 00:03:37,500 --> 00:03:39,000 1595. 30 00:03:39,500 --> 00:03:43,500 Για πρώτη φορά, Ολλανδοί έμποροι σαλπάρουν για τις Ανατολικές Ινδίες. 31 00:03:49,500 --> 00:03:53,500 Τη νύχτα, οι πλοηγοί Πίτερ Κάιζερ και Φρίντρικ ντε Χάουτμαν 32 00:03:53,830 --> 00:03:58,890 μετρούσαν τη θέση περισσότερων από 130 άστρων στο νότιο ουρανό. 33 00:04:05,500 --> 00:04:10,500 Σύντομα, ουράνιες σφαίρες και χάρτες καταγράφουν δώδεκα νέους αστερισμούς, 34 00:04:10,500 --> 00:04:14,500 τους οποίους κανένας Ευρωπαίος δεν είχε δει μέχρι τότε. 35 00:04:16,500 --> 00:04:20,500 Οι Βρετανοί πρώτοι κατασκεύασαν ένα μόνιμο αστρονομικό σταθμό 36 00:04:20,500 --> 00:04:21,500 στο νότιο ημισφαίριο. 37 00:04:22,500 --> 00:04:27,500 Το Βασιλικό Αστεροσκοπείο στο ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας ιδρύθηκε το 1820. 38 00:04:28,500 --> 00:04:33,000 Όχι πολύ αργότερα, ο Τζον Χέρσελ ίδρυσε το ιδιωτικό του αστεροσκοπείο, 39 00:04:33,000 --> 00:04:35,500 κοντά στο διάσημο όρος Τέιμπλ της Νότιας Αφρικής. 40 00:04:38,500 --> 00:04:39,500 Τι θέα! 41 00:04:39,500 --> 00:04:44,500 Σκοτεινός ουρανός γεμάτος λαμπρά σμήνη και νέφη άστρων. 42 00:04:46,500 --> 00:04:49,500 Σύντομα, τα αστεροσκοπεία Χάρβαρντ, Γέιλ και Λάιντεν 43 00:04:49,500 --> 00:04:53,500 ακολούθησαν με τους δικούς τους νότιους σταθμούς. 44 00:04:53,500 --> 00:04:56,500 Αλλά η εξερεύνηση του νότιου ουρανού 45 00:04:56,500 --> 00:05:00,500 απαιτούσε ακόμη θάρρος, πάθος και επιμονή. 46 00:05:05,500 --> 00:05:08,000 Μέχρι πριν από πενήντα χρόνια 47 00:05:08,000 --> 00:05:12,500 σχεδόν όλα τα μεγάλα τηλεσκόπια βρίσκονταν βόρεια του ισημερινού. 48 00:05:13,500 --> 00:05:15,500 Γιατί λοιπόν είναι τόσο σημαντικός ο νότιος ουρανός; 49 00:05:17,500 --> 00:05:21,500 Πρωτίστως γιατί διέθετε αρκετές αχαρτογράφητες περιοχές. 50 00:05:22,000 --> 00:05:24,500 Απλά δε μπορείς να δεις όλο τον ουρανό από την Ευρώπη. 51 00:05:25,500 --> 00:05:29,500 Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το κέντρο του Γαλαξία μας. 52 00:05:29,500 --> 00:05:32,500 Είναι μετά βίας ορατό από το βόρειο ημισφαίριο, 53 00:05:32,500 --> 00:05:34,500 αλλά δεσπόζει στο νότιο ουρανό. 54 00:05:36,500 --> 00:05:38,500 Ύστερα είναι τα Νέφη του Μαγγελάνου – 55 00:05:38,780 --> 00:05:42,100 δύο μικροί γαλαξίες συνοδοί του Γαλαξία μας. 56 00:05:43,000 --> 00:05:47,500 Αόρατοι στο Βορρά, αλλά εξέχοντες νότια του ισημερινού. 57 00:05:48,500 --> 00:05:49,500 Και τέλος, 58 00:05:49,500 --> 00:05:53,800 οι Ευρωπαίοι αστρονόμοι δυσκολεύονταν από τη φωτορρύπανση και τις καιρικές συνθήκες. 59 00:05:54,500 --> 00:05:57,000 Πηγαίνοντας νότια θα έλυναν πολλά από τα προβλήματά τους. 60 00:06:00,500 --> 00:06:04,500 Ένα γραφικό θαλάσσιο ταξίδι στην Ολλανδία, Ιούνιος 1953 61 00:06:04,500 --> 00:06:07,000 Εδώ, πάνω στο Αισελμίερ, 62 00:06:07,000 --> 00:06:10,000 ο Γερμανο-αμερικάνος αστρονόμος Βάλτερ Μπάαντε 63 00:06:10,000 --> 00:06:12,500 και ο Ολλανδός αστρονόμος Γιαν Όορτ ανακοίνωσαν 64 00:06:12,500 --> 00:06:15,500 στους συναδέλφους τους το σχέδιό τους για ένα Ευρωπαϊκό Αστεροσκοπείο 65 00:06:15,500 --> 00:06:17,500 στο νότιο ημισφαίριο. 66 00:06:22,500 --> 00:06:27,000 Καμία μεμονωμένη Ευρωπαϊκή χώρα δε μπορούσε να συναγωνιστεί τις ΗΠΑ. 67 00:06:27,000 --> 00:06:29,000 Όλες μαζί όμως, ίσως μπορούσαν. 68 00:06:29,500 --> 00:06:34,500 Επτά μήνες αργότερα, δώδεκα αστρονόμοι από έξι χώρες συγκεντρώθηκαν εδώ 69 00:06:34,500 --> 00:06:37,000 στη μεγαλοπρεπή Αίθουσα Γερουσίας του Πανεπιστημίου της Λάιντεν. 70 00:06:37,000 --> 00:06:39,500 Υπέγραψαν μία δήλωση, 71 00:06:39,500 --> 00:06:44,500 εκφράζοντας την επιθυμία τους να ιδρύσουν ένα Ευρωπαϊκό αστεροσκοπείο στη Νότια Αφρική. 72 00:06:45,500 --> 00:06:47,500 Έτσι άνοιξε ο δρόμος για την ίδρυση του ESO. 73 00:06:48,500 --> 00:06:51,500 Αλλά για σταθείτε!... Νότια Αφρική; 74 00:06:52,500 --> 00:06:54,000 Ήταν λογικό βέβαια. 75 00:06:54,000 --> 00:06:59,500 Η Νότια Αφρική ήδη διέθετε το Αστεροσκοπείο Κέιπ, και από το 1909, 76 00:06:59,500 --> 00:07:02,500 το Αστεροσκοπείο Τρανσβάαλ στο Γιοχάνεσμπουργκ. 77 00:07:02,500 --> 00:07:07,000 Το Αστεροσκοπείο της Λάιντεν διέθετε ένα νότιο σταθμό στο Χαρτεμπεσπόορτ. 78 00:07:09,500 --> 00:07:11,500 Το 1955, 79 00:07:11,500 --> 00:07:17,000 αστρονόμοι ξεκίνησαν δοκιμές για να βρουν το βέλτιστο σημείο για ένα μεγάλο τηλεσκόπιο. 80 00:07:17,000 --> 00:07:23,500 Ζεεκοχάτ στο Γκρέιτ Καρού. Ή Ταφελκόπιε, στο Μπλουμφοντέιν. 81 00:07:24,500 --> 00:07:27,500 Αλλά οι καιρικές συνθήκες δεν ήταν τόσο ευνοικές. 82 00:07:28,500 --> 00:07:34,500 Γύρω στο 1960, το ενδιαφέρον μετατοπίστηκε στο άγριο τοπίο της βόρειας Χιλής. 83 00:07:35,500 --> 00:07:38,500 Αμερικανοί αστρονόμοι σχεδίαζαν εδώ και 84 00:07:38,500 --> 00:07:41,000 το δικό τους αστεροσκοπείο του νότιου ημισφαιρίου. 85 00:07:41,000 --> 00:07:47,500 Δύσκολες έφιππες αποστολές ανακάλυψαν συνθήκες πολύ καλύτερες από της Νότιας Αφρικής. 86 00:07:48,500 --> 00:07:52,500 Το 1963, αποφασίστηκε η εγκατάσταση στη Χιλή. 87 00:07:52,500 --> 00:07:55,500 Έξι μήνες αργότερα, επελέγη το ύψωμα Λα Σίγια 88 00:07:55,500 --> 00:07:58,500 ως η μελλοντική θέση του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου. 89 00:07:58,500 --> 00:08:02,500 Το ESO δεν ήταν πλέον μακρινό όνειρο. 90 00:08:03,500 --> 00:08:10,000 Τελικά, πέντε Ευρωπαϊκές χώρες υπέγραψαν τη Συνθήκη του ESO στις 5 Οκτωβρίου 1962 — 91 00:08:10,000 --> 00:08:15,500 τα επίσημα γενέθλια του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου. 92 00:08:15,500 --> 00:08:19,000 Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία και Σουηδία 93 00:08:19,000 --> 00:08:23,500 δεσμεύθηκαν από κοινού να εξερευνήσουν το νότιο ουρανό. 94 00:08:25,500 --> 00:08:29,500 Η περιοχή γύρω από το Λα Σίγια αγοράστηκε από τη Χιλιανή κυβέρνηση. 95 00:08:30,500 --> 00:08:32,500 Ένας δρόμος κατασκευάστηκε στη μέση του πουθενά. 96 00:08:33,500 --> 00:08:39,000 Το πρώτο τηλεσκόπιο του ESO πήρε μορφή, σε ένα χαλυβουργείο του Ρότερνταμ. 97 00:08:40,500 --> 00:08:43,500 Και το Δεκέμβριο του 1966, 98 00:08:43,500 --> 00:08:48,500 το Ευρωπαϊκό Νότιο Παρατηρητήριο άνοιξε το πρώτο μάτι του προς τον ουρανό. 99 00:08:48,500 --> 00:08:54,500 Η Ευρώπη ξεκίνησε ένα μεγαλειώδες ταξίδι κοσμικών ανακαλύψεων.