1 00:00:03,000 --> 00:00:06,000 Αστρονόμοι μέτρησαν με ακρίβεια το μέγεθος 2 00:00:06,000 --> 00:00:09,000 του μακρινού νάνου πλανήτη Έρις για πρώτη φορά 3 00:00:10,000 --> 00:00:13,000 Τον παρατήρησαν καθώς περνούσε μπροστά από ένα αχνό άστρο 4 00:00:13,000 --> 00:00:17,000 χρησιμοποιώντας το βελγικό τηλεσκόπιο TRAPPIST στο αστεροσκοπείο La Silla του ESO 5 00:00:17,000 --> 00:00:20,000 καθώς και άλλα δύο τηλεσκόπια στην Χιλή 6 00:00:20,000 --> 00:00:26,000 Οι νέες παρατηρήσεις δείχνουν ότι η Έρις είναι σχεδόν πανομοιότυπος δίδυμος του Πλούτωνα σε μέγεθος 7 00:00:26,000 --> 00:00:29,000 Η Έρις είναι και πολύ ανακλαστική 8 00:00:29,000 --> 00:00:33,000 πιθανόν λόγω της κάλυψης της με ένα λεπτό στρώμα παγωμένης ατμόσφαιρας 9 00:00:37,500 --> 00:00:39,000 Αυτό είναι το ESOcast! 10 00:00:39,500 --> 00:00:44,500 Η τελευταία λέξη της επιστήμης και η ζωή στα παρασκήνια του ESO, του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου. 11 00:00:44,500 --> 00:00:51,000 Εξερευνώντας τα πέρατα του Σύμπαντος με τον Dr J, γνωστό και ως Dr Joe Liske. 12 00:00:57,000 --> 00:01:02,000 Σε αυτό το επεισόδιο θα δούμε τις νέες παρατηρήσεις του μακρινού νάνου πλανήτη Έρις 13 00:01:02,000 --> 00:01:04,000 καθώς περνούσε μπροστά από ένα μακρινό άστρο 14 00:01:04,000 --> 00:01:07,000 -- ένα φαινόμενο που ονομάζεται απόκρυψη -- 15 00:01:07,000 --> 00:01:09,000 και τι αποκάλυψαν αυτά τα αποτελέσματα 16 00:01:11,000 --> 00:01:14,000 Οι αποκρύψεις είναι σαν τις εκλείψεις 17 00:01:14,000 --> 00:01:19,000 -- το μακρινό άστρο εξαφανίζεται πίσω από το αντικείμενο και επανεμφανίζεται στην άλλη πλευρά του -- 18 00:01:20,000 --> 00:01:24,000 Καθώς το παρατηρούμε από την Γη, η φωτεινότητα του μακρινού άστρου πέφτει ξαφνικά 19 00:01:24,000 --> 00:01:28,000 και κατόπιν επανέρχεται το ίδιο ξαφνικά στο κανονικό της επίπεδο 20 00:01:28,000 --> 00:01:30,000 Παρατηρώντας τα δύο φαινόμενα 21 00:01:30,000 --> 00:01:35,000 οι αστρονόμοι μπορούν να εκτιμήσουν το μέγεθος και το σχήμα του σώματος που προκαλεί την απόκρυψη 22 00:01:35,000 --> 00:01:39,000 Εάν γνωρίζουν και την μάζα του, τότε μπορούν να καθορίσουν και την πυκνότητά του 23 00:01:42,000 --> 00:01:47,000 Αποκρύψεις αστέρων από μακρινά σώματα του Ηλιακού Συστήματος είναι πολύ δύσκολο να παρατηρηθούν 24 00:01:47,000 --> 00:01:51,000 λόγω του μικρού μεγέθους των αντικειμένων 25 00:01:51,000 --> 00:01:55,000 Όμως οι αποκρύψεις είναι συχνά ο μόνος τρόπος να γνωρίσουμε αυτά τα απομακρυσμένα σημάδια 26 00:01:55,000 --> 00:01:58,000 μιας και είναι πολύ μακριά και πολύ μικρά για να τα δούμε, παρά μόνο σαν 27 00:01:58,000 --> 00:02:03,000 αχνά φωτεινά σημεία, ακόμη και με τα ισχυρότερα τηλεσκόπια 28 00:02:04,000 --> 00:02:08,000 Η μέθοδος της απόκρυψης επέτρεψε στους αστρονόμους να μάθουν περισσότερα 29 00:02:08,000 --> 00:02:11,000 για τον νάνο πλανήτη Έρις 30 00:02:11,000 --> 00:02:16,000 Η Έριδα αναγνωρίστηκε σαν μεγάλο αντικείμενο του εξώτερου Ηλιακού Συστήματος το 2005. 31 00:02:16,000 --> 00:02:21,000 Η ανακάλυψη της ήταν ένας από τους λόγους που οδήγησε στην δημιουργία μιας νέας κατηγορίας σωμάτων 32 00:02:21,000 --> 00:02:23,000 τους νάνους πλανήτες 33 00:02:23,000 --> 00:02:28,000 και τον υποβιβασμό του Πλούτωνα από πλανήτη σε νάνο πλανήτη 34 00:02:30,500 --> 00:02:34,000 Η Έρις είναι τρεις φορές μακρύτερα από τον Ήλιο απ' ότι ο Πλούτωνας 35 00:02:34,000 --> 00:02:38,500 και μέχρι τώρα πιστεύαμε ότι ήταν 25 τοις εκατό μεγαλύτερη. 36 00:02:38,500 --> 00:02:44,000 Οι νέες παρατηρήσεις όμως δείχνουν ότι είναι σχεδόν ίδια με τον Πλούτωνα 37 00:02:44,000 --> 00:02:49,000 με διάμετρο περίπου 2330 χιλιομέτρων 38 00:02:50,500 --> 00:02:54,000 Επειδή η Έριδα έχει δορυφόρο, την Δυσνομία 39 00:02:54,000 --> 00:02:57,500 οι αστρονόμοι μπόρεσαν και υπολόγισαν την μάζα της 40 00:02:57,500 --> 00:03:01,000 μέσω της μελέτης της τροχιάς του δορυφόρου. 41 00:03:01,000 --> 00:03:07,000 Χρησιμοποιώντας την νέα διάμετρο και την μάζα, υπολόγισαν την πυκνότητα της Έριδας 42 00:03:07,000 --> 00:03:11,000 η οποία φαίνεται να είναι μεγαλύτερη απ' ότι πιστεύαμε 43 00:03:11,000 --> 00:03:16,000 Η Έριδα μοιάζει να είναι ένα πετρώδες σώμα με έναν πυκνό μανδύα πάγου 44 00:03:17,000 --> 00:03:21,500 Ο νάνος πλανήτης ανακλά σχεδόν όλο το φώς που πέφτει επάνω του 45 00:03:21,500 --> 00:03:25,500 -- η επιφάνεια του είναι πιο φωτεινή από το φρέσκο χιόνι στη Γη -- 46 00:03:25,500 --> 00:03:30,000 Η Έρις πιθανόν καλύπτεται από ένα πολύ λεπτό στρώμα παγωμένης ατμόσφαιρας 47 00:03:30,000 --> 00:03:34,500 το οποίο αποτελείται από παγωμένο άζωτο και μεθάνιο 48 00:03:34,500 --> 00:03:38,000 Είναι μάλλον αποτέλεσμα της ψύξης της ατμόσφαιρας της 49 00:03:38,000 --> 00:03:43,000 καθώς η πολύ ελλειπτική τροχιά της την απομακρύνει από τον Ήλιο. 50 00:03:44,000 --> 00:03:48,000 Αυτές οι σημαντικές παρατηρήσεις που έγιναν με σχετικά μικρά τηλεσκόπια 51 00:03:48,000 --> 00:03:53,000 επέτρεψαν στους αστρονόμους να μετρήσουν τις ιδιότητες της Έριδας καλύτερα από ποτέ 52 00:03:53,000 --> 00:03:56,500 Είναι ένα ακόμη βήμα προς την κατανόηση των μυστηριωδών αντικειμένων 53 00:03:56,500 --> 00:04:00,000 που βρίσκονται στα μακρινά σημεία του Ηλιακού μας Συστήματος 54 00:04:00,500 --> 00:04:03,000 Ο Dr J σας αποχαιρετά απο το ESOcast. 55 00:04:03,000 --> 00:04:06,500 Ελάτε μαζί μου την επόμενη φορά για μια ακόμη κοσμική περιπέτεια 56 00:04:08,000 --> 00:04:12,000 Το ESOcast είναι παραγωγή του ESΟ, του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου. 57 00:04:12,000 --> 00:04:14,000 Το ESΟ, το Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο 58 00:04:14,000 --> 00:04:16,000 είναι ο κατ 'εξοχήν διακυβερνητικός οργανισμός της επιστήμης και της τεχνολογίας στην Αστρονομία 59 00:04:16,000 --> 00:04:18,000 που σχεδιάζει, κατασκευάζει και χειρίζεται τα πιο προηγμένα επίγεια τηλεσκόπια του κόσμου. 60 00:04:21,000 --> 00:04:25,500 Επιμέλεια υποτίτλων Βοσινάκης Ανδρέας www.ofa.gr 61 00:04:38,000 --> 00:04:40,500 Τώρα που γνωρίσατε το ESO, 62 00:04:43,000 --> 00:04:46,000 ταξιδέψτε "έξω από τον κόσμο" με το Hubble. 63 00:04:48,500 --> 00:04:51,500 Το Hubblecast προβάλλει τις τελευταίες ανακαλύψεις του 64 00:04:51,500 --> 00:04:55,000 πολυτιμότερου διαστημικού αστεροσκοπείου, 65 00:04:57,000 --> 00:05:00,000 του διαστημικού τηλεσκοπίου της NASA και της ESA, Hubble.